Uit eten? Niet zonder vaccinatiebewijs: Van testsamenleving naar vaccinatiesamenleving

Uit eten? Niet zonder vaccinatiebewijs. In Ierland en Griekenland is het al zo ver. Andere Europese landen zijn iets voorzichtiger, maar ook daar wordt leven zonder vaccin ingewikkelder, duurder of allebei.

Verplicht, zo heet het niet. Maar probeer in Dublin eens een restaurant binnen te gaan zònder vaccinatie-QR-code. Dat gaat niet. Sinds het begin van deze week zijn de regels in Ierland duidelijk, maar streng: je bent òf gevaccineerd, òf je eet buiten. Dat laatste is er vaak een natte, winderige aangelegenheid waar je een paraplu bij nodig hebt, ook in juli en augustus.

Wil je liever binnen eten, dan kan dat alleen als je bij de deur je Europese digitale paspoort laat zien, of de Noord-Ierse variant ervan. Het mag ook een bewijs zijn dat je onlangs corona hebt gehad. Kom je met een QR-code van een sneltest, dan kun je rechtsomkeert maken. Zelfs met een PCR-test kom je er niet in. De Ierse overheid vindt dat allemaal veel te gevaarlijk zolang de deltavariant rondwaart.

Restaurants zijn al lang blij, want die mochten de afgelopen 200 dagen niemand binnen toelaten. Buiten mocht dat wel, maar Ierland is dus niet bepaald een terrassenland.

Dat maakt het leven voor de niet-ingeënten in Griekenland net iets comfortabeler, want daar geldt de regel die deze week in Ierland inging al iets langer. Als je alleen bent getest – ook al was die test negatief – dan kom je niet verder dan het terras. Alleen mensen met het bewijs van een inenting of een onlangs doorgelopen besmetting, mogen in het restaurant aan tafel. Kinderen onder de 12 mogen ook naar binnen, al moeten die dan wel eerst zijn getest.

Van testsamenleving naar vaccinatiesamenleving

Zijn het Ierse en Griekse regime het voorland voor de rest van Europa? Beweegt het continent zich van een testsamenleving naar een vaccinatiesamenleving? Daar lijkt het op, zeker sinds de Franse president Emmanuel Macron het digitale covid-certificaat verplicht stelde voor een bezoek aan restaurants (en sportclubs, bioscopen, musea, theaters en wat dies meer zij), en tegelijkertijd aankondigde dat PCR-testen in Frankrijk niet langer gratis zijn.

De nieuwe regels moeten volgende week ingaan. Maar alleen de aankondiging al zorgde voor een golf van aanmeldingen voor prikken, precies Macrons bedoeling.

In heel Europa worstelen overheden met de vraag hoe ze de vaccinatiegraad verder kunnen opkrikken. Bijna nergens is de huidige vaccinatiegraad voldoende om het virus en zijn varianten buiten de deur te houden. Niemand wil het woord ‘verplicht’ in de mond nemen, maar enigszins dwingend verleiden kun je het wel noemen.

Een test kost geld, een vaccin is gratis

Neem Italië. Daar wordt uit eten gaan in de loop van komende week een onmogelijke onderneming zonder covid-certificaat, al mag die daar, net als in Frankrijk, afkomstig zijn van een recente negatieve test. Alleen: een test kost geld en een vaccin is gratis. Daardoor is het plots een stuk aantrekkelijker om je te laten inenten voor je naar het restaurant gaat.

De lijst landen of regio’s in Europa waar je een digitaal covid-paspoort moet laten zien voor je een restaurant in mag, wordt steeds langer. Denemarken, Slovenië en Cyprus stonden er al op. Recent kwamen de Spaanse regio’s Galicië en Tenerife daar bij. De prijzen voor testen variëren, maar overal geldt dat het meer planning vereist om zonder inenting uit eten te gaan dan met.

Oostenrijk was één van de landen waar je alleen met een digitaal paspoort restaurants in kwam. Dat blijft zo. Maar het land heeft ook besloten dat iedereen die vanaf half augustus naar een nachtclub wil, volledig ingeënt moet zijn. Die eis stelt ook Engeland tegen die tijd voor zijn clubs.

Een puur wiskundige benadering

Duitsland lijkt zich eveneens in die richting te bewegen. Vanwege de aankomende verkiezingen spreken politici zich er liever niet uit over impopulaire maatregelen als deze. Maar afgelopen weekend verscheen er plotseling een interview met Angela Merkels kabinetschef Helge Braun in de Bild am Sonntag. Braun, die als arts is opgeleid, is Merkels crisismanager. Hij zegt de coronapandemie te willen bestrijden met een puur wiskundige benadering: als de besmettingsgraad zo hoog is, dan moet dit en dit gebeuren.

Dit keer leek Braun de Duitsers voorzichtig voor te bereiden op de volgende stap in de Duitse coronastrategie. En die lijkt verdacht veel op de Ierse en de Griekse. “Gevaccineerde mensen zullen uiteindelijk zeker meer vrijheden hebben dan ongevaccineerde”, zei Braun. Het zou niet van vandaag op morgen zijn, maar bij oplopende besmettingen is het tonen van een negatieve test bij de restaurantingang, zoals nu nog gebruikelijk is, ook in Duitsland geen mogelijkheid meer. “Het kan gebeuren dat het ook voor niet-gevaccineerde mensen die wel zijn getest te risicovol is om restaurants, bioscopen of stadions te bezoeken”, aldus Braun.

Zoiets lijkt voor Nederland nog ver weg, maar dat gold voor alle coronamaatregelen die er werden genomen. Andere landen gingen eerst.