Verenigd Koninkrijk en EU bereiken op de valreep akkoord over brexit, maar zal het door het Britse parlement komen?

De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben een akkoord bereikt over de brexit, de uitstap uit de Europese Unie. Dat bevestigt Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker. Vraag is of het akkoord zal goedgekeurd worden in het Britse parlement, aangezien de Britse premier Boris Johnson allicht niet zal kunnen rekenen op de broodnodige steun van de Noord-Ierse unionisten.

Straks begint in Brussel een Europese top met de regeringsleiders en staatshoofden van de EU-lidstaten. Om op 31 oktober tot een onderhandelde brexit te kunnen komen, was het nodig dat er tegen deze EU-top een akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op tafel lag. De afgelopen dagen en uren verliepen de gesprekken echter moeilijk.

Vanmorgen kwam er dan toch witte rook. Europees Commissie-voorzitter Jean-Claude Juncker liet via Twitter weten dat de onderhandelingsteams van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een “fair en evenwichtig” akkoord hebben bereikt. En ook de Britse premier Boris Johnson bevestigt dat er een deal is. Het akkoord kunt u hier zelf lezen.
Dat akkoord kan straks bekrachtigd worden door de Europese staatshoofden en regeringsleiders op de Europese top in Brussel. In Londen moet het Britse parlement ook nog zijn groen licht geven. Premier Johnson roept de parlementsleden op om dat ook te doen zaterdag.

Vraag is of dat laatste ook zal lukken. Hét grote struikelblok was tot nu toe steeds de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. Johnson zou wat dat betreft belangrijke toegevingen hebben gedaan. Vanmorgen lieten de Noord-Ierse unionisten (DUP), die absoluut de band met de rest van het Verenigd Koninkrijk willen behouden, nog weten dat ze niet akkoord kunnen gaan met het ontwerpakkoord en daar blijven ze voorlopig bij. Boris Johnson heeft hun steun nodig om het akkoord door het Britse parlement te krijgen.

In dat licht kan er meteen een belangrijke kanttekening geplaatst worden bij dit akkoord. Op 14 november 2018 was er ook al eens een brexit-akkkoord, toen met de Britse premier Theresa May. Zij verloor tot drie keer toe de stemming in het Britse parlement. Jeremy Corbyn, de leider van de Britse oppositiepartij Labour, zegt dat deze deal “nog slechter” is dan de deal die May destijds bereikte.

(lees verder onder tweets)

🇪🇺🤝🇬🇧 Where there is a will, there is a #deal – we have one! It’s a fair and balanced agreement for the EU and the UK and it is testament to our commitment to find solutions. I recommend that #EUCO endorses this deal. pic.twitter.com/7AfKyCZ6k9

— Jean-Claude Juncker (@JunckerEU) October 17, 2019

We’ve got a great new deal that takes back control — now Parliament should get Brexit done on Saturday so we can move on to other priorities like the cost of living, the NHS, violent crime and our environment #GetBrexitDone #TakeBackControl

— Boris Johnson (@BorisJohnson) October 17, 2019

Op 14 november 2018 was er ook al eens een brexit-akkoord, met May. Afwachten of dit wordt goedgekeurd door het Britse parlement

— rob heirbaut (@heirbar) October 17, 2019

Wat staat in het akkoord over Noord-Ierland?

De knoop lag dus tot nu steeds bij de grenskwestie tussen Noord-Ierland, dat onderdeel is van het Verenigd Koninkrijk, en de Republiek Ierland, dat lid is van de Europese Unie. Het was zoeken naar een evenwicht: enerzijds vermijden dat er een harde grens zou komen op het Ierse eiland tussen Noord-Ierland en Ierland en anderzijds ervoor zorgen dat Noord-Ierland wel degelijk volledig onderdeel blijft uitmaken van het Verenigd Koninkrijk.

“We hebben oplossingen gevonden om de integriteit van de Europese interne markt ten volle te respecteren en we hebben een nieuwe en juridisch werkzame oplossing gemaakt om een harde grens te vermijden waardoor de vrede en stabiliteit op het Ierse eiland beschermd worden”, aldus EU-onderhandelaars Michel Barnier.

In Noord-Ierland zal, volgens de deal, een beperkt aantal regels afgestemd blijven met de regels van de Europese interne markt. Het gaat dan over regelgeving rond goederen, diergezondheidscontroles, regels rond landbouwproducten, btw en regelgeving rond staatssteun. Het Noord-Ierse parlement krijgt wel zijn finale zeg over de toepassing op langere termijn van Europese regelgeving in Noord-Ierland. Bovendien zal Noord-Ierland deel blijven uitmaken van de Britse douane-unie, waardoor Noord-Ierland niet buiten (handels)akkoorden zal vallen die de rest van het Verenigd Koninkrijk met een ander land kan sluiten.