Groepsverkrachtingen in Duitsland geen geïsoleerde gevallen

Er zijn elk jaar tussen de 300 en 600 bende-verkrachtingen in Duitsland. Daders legitimeren dit geweld tegen zichzelf, en hervormde seks strafrecht blijft weinig doen om vrouwen te helpen.

Een donderdag in november 2019. Proefstop bij de rechtbank van het district Bielefeld. Negen jonge mannen in jeans, sneakers en pullovers, hun haar heel kort aan de zijkanten geschoren, zitten in kleine groepen in de hal voor rechtszaal 1. Drie van hen werden beschuldigd van het hebben van een 14-jarige op een feestje in een kelder twee jaar eerder orale seks hebben gedwongen. Verschillende video’s van mobiele telefoons die die avond werden opgenomen, zouden deze vermeende groepsverkrachting moeten bewijzen. De overige mannelijke feestgasten worden beschuldigd van het niet verlenen van assistentie.

Seksuele delicten zijn een van de meest gecompliceerde procedures op het gebied van bewijs. De rechtbank moet veel vragen ophelderen. Last but not least, of de seksuele handelingen echt plaatsvonden tegen de wil van het vermeende slachtoffer. Clichés spelen hier echter vaak een rol. Als het proces in Bielefeld bijvoorbeeld gaat over de kledingstijl van het meisje en haar eerdere seksuele activiteiten. Er worden vragen gesteld die kunnen wijzen op medeplichtigheid. Dit lijkt niemand te storen in het proces voor de regionale rechtbank.

Het motief van de vermeende daders wordt niet genoemd in de aanklacht, maar ligt voor de hand, zegt de woordvoerder van de rechtbank Guiskard Eisenberg:

“Als je hier naar de vermeende feiten kijkt, kun je ervan uitgaan dat tevredenheid met seksueel genot het eerste motief in de kamer is.”

Tevredenheid met seksueel genot in de context van een vermoedelijke groepsverkrachting? Na 14 dagen van proces worden de verdachten vrijgesproken van de belangrijkste aantijgingen, inclusief verkrachting. Volgens de rechtbank kon niet zonder enige twijfel worden bewezen dat de handelingen tegen de wil van het meisje waren.

Tussen 300 en 600 groepsverkrachtingen per jaar

Het proces in Bielefeld maakt deel uit van een reeks bende-verkrachtingsprocessen die het afgelopen jaar veel aandacht hebben gekregen. In Freiburg, Mülheim, Krefeld, Berlijn hebben uitgebreide processen soortgelijke beschuldigingen behandeld.

Elf beschuldigde mannen stonden in 2019 terecht in Freiburg; er wordt gezegd dat ze ’s nachts een 18-jarige in een bos voor een nachtclub hebben verkracht. (dpa / Patrick Seeger)
Het politieregister jaarlijks tussen 300 en 600 groepsverkrachtingen, volgens een onderzoeksrapport van de federale recherche in mei 2019. In 2017 waren er 380. In 97,5 procent van deze gevallen hadden de daders een seksueel motief, aldus het rapport. Maar wat betekent het dat het om seks moet gaan?

“Ik denk dat ze seks op een heel speciale manier wilden – op een gewelddadige manier.”

Zegt Laura Wolters. De socioloog van het Hamburg Institute for Social Research onderzoekt de processen en dynamiek van groepsverkrachting. Om dit te doen, evalueert het documenten uit cases in Hamburg en Keulen, maar ook uit India en de VS. Eén resultaat: in veel gevallen praten de daders met de slachtoffers tijdens het misdrijf. Last but not least, dit dient de daders om de situatie te beheersen.

“Ze proberen het slachtoffer over te brengen dat hij eigenlijk kent met elke vezel van zijn lichaam, dat is gewoon verkeerd, en ik wil dat niet, en hij doet iets met mij om de interpretatie van de situatie te verschuiven naar: ‘Misschien is dat normaal ‘. “

De daders doen alsof dat wat ze hun slachtoffers aandoen normaal is. Maar wat is normale seks en wat is geweld, wat is strafbaar? Geweld en seksualiteit kunnen vaak niet strikt gescheiden worden, zelfs niet in het geval van groepsverkrachting, zegt Wolters. Alleen al omdat het geweld de daders opwindt.

“Omdat er ook de vraag is: wat doen we hier nu? Begrijpen we wat we samen doen en de grenzen die we stellen als een vreselijke daad van geweld? Of interpreteren we het op de een of andere manier anders? “

Geweld wordt gelegitimeerd door de daders zelf

Volgens de socioloog van geweld gebruiken de daders verschillende argumentatiepatronen om hun daad te legitimeren. Bijvoorbeeld in de vorm van een zogenaamd rechtvaardige straf. De schuld die het slachtoffer naar verluidt op zichzelf heeft, moet daarom worden bestraft met groepsverkrachting. In een voorbeeld uit India dat Wolters onderzocht, vermoordden de daders de vrouw.

“Ze hebben een bepaald idee van hoe gender en seksualiteit kunnen worden geleefd. En als deze vrouw een jonge vrouw is, gaan ze ’s avonds uit, ze zijn niet getrouwd. Het echtpaar is net uit de bioscoop gekomen en ze zeggen: ‘Het is gewoon niet toegestaan ​​wat je daar doet. Je zou zo niet moeten zijn. Omdat het toelaatbaar is, omdat het niet eervol is ‘enzovoort. En dit zijn cijfers die zeker anders werken in India dan hier, maar die we hier ook kennen. Op het moment dat over sletten wordt gesproken, enzovoort. ”

Volgens Wolters geven de daders zeer zelden aan zichzelf en het slachtoffer toe dat wat er gebeurt een vreselijke daad is die niet kan worden gerechtvaardigd.

“En dat is wat we eigenlijk altijd zien dat er zo’n herinterpretatie is. Dat er een interpretatie is: het slachtoffer aan wie we dit doen, verdient het, of: we hebben plezier samen. Of we hebben nu seks met elkaar. ”

De zin“ Dat wil je ook! ”Is bijna symbolisch voor deze herinterpretatie, waartegen het slachtoffer zich vaak niet kan verdedigen in de situatie, zegt Wolters. Deze herinterpretatie wordt mogelijk gemaakt door een grijs gebied in seksuele handelingen die misschien niet consensueel zijn, maar die ook niet als seksueel geweld worden beoordeeld. Tenminste niet in het nog steeds wijdverbreide begrip van genderrollen in seks:

“Seks is iets dat vrouwen geven en mannen nemen en, in geval van twijfel, is het iets dat vrouwen de neiging hebben te verdragen zodat mannen gezond zijn.”

Seksuele hervorming van het strafrecht moet verbeteringen brengen

Met de hervorming van het seksueel strafrecht in het Duitse recht, zou het gemakkelijker moeten zijn om op zijn minst legaal tegen dit patroon te verdedigen. Christina Clemm, een advocaat, was lid van de commissie voor de hervorming van het seksueel strafrecht, op aanbeveling waarvan het principe “nee betekent nee” drie jaar geleden verankerd was in het seksueel strafrecht. Maar de realiteit in de rechtszaal blijft nog steeds achter bij de claim, zegt ze.

“Er zijn zoveel foto’s in de geest van degenen die bij het proces betrokken zijn. En dat is nog steeds zo retrograde voor de rechtbanken en in sommige gevallen zelfs zo ver voor alle betrokkenen dat het moeilijk te geloven is hoe de genderstereotypen daar worden gebruikt. “

Dergelijke stereotypen zijn van toepassing op alle seksuele delicten: van seksueel geweld in intieme partnerschappen tot groepsverkrachting – meestal ten nadele van de getroffenen. Ze kunnen niet alleen in de rechtszaal worden opgebroken. En dit proces kost tijd, zegt socioloog Laura Wolters.

“Er is een scherp onderscheid tussen seksualiteit, wat volgens mij goed is en dat wat ik niet wil – en daarom hoef ik er niet in mee te gaan. We beginnen dit pas heel langzaam aan onze jongeren over te brengen. ”