Inflatie – Wie het weet mag het zeggen. Gaan de belangrijke centrale banken, de FED, ECB en BOE(Bank Of England in Londen City), de centrale rentetarieven verder verhogen of durven ze niet meer. De financiële markten volgen met argusogen de ontwikkelingen van de geldontwaarding die wereldwijd tot flinke monetaire ingrepen heeft geleid van de centrale bankiers.
De coronapandemie heeft als pandemie afgedaan en de mensheid wordt zich langzaam bewust dat machtige supranationale organisaties zoals de VN, WEF en WHO nationale regeringen en parlementen op bevelende wijze onder druk zetten. Er werd geroepen dat er drastische maatregelen nodig waren om te voorkomen dat er ontelbare slachtoffers zouden vallen ten gevolge van het coronavirus. Regeringen stelden beperkende en bestraffende maatregelen in om te voorkomen dat wij in onze onschuld het coronavirus zouden overbrengen op onze naasten.
Overhaast ontwikkelde vaccins werden ‘gratis’ opgedrongen en in sommige landen verplicht gesteld toen de alarmistische media 24/7 berichtten dat corona dodelijk was. De angst regeerde. Om te voorkomen dat door lockdowns en avondklok ondernemers het loodje zouden leggen werden enorme steunoperaties opgetuigd. Overheden leenden massaal op de kapitaalmarkt waar de rente op staatsleningen “toevallig” op nul procent stond, en zelfs korte tijd op een half procentje negatief.
De euro
Centrale banken hadden na de kredietcrisis de monetaire teugels wat laten vieren om te voorkomen dat landen met enorme staatsschulden zouden omvallen door hoge rentestanden. In Europa was dat een hot item want de meeste EU-landen hadden een gezamenlijke muntunie opgetuigd om met de euro te concurreren tegen andere ‘sterke’ valuta, zoals de dollar de wereldreserve munt. Met een sterke munt kun je relatief goedkoop invoeren uit goedkope-lonen-landen zoals China en India, hoewel andersom de export met een dure munt moeilijker wordt. De ECB moest de euro sterk houden en de strijd aangaan met de FED die natuurlijk de dollar sterk moest houden, maar ook niet te sterk.
Om de economie op te vijzelen hadden zowel de VS als de EU-lidstaten veel geld nodig om met broodnodige investeringen de concurrentie voor te blijven. Stilstand is achteruitgang en China komt er aan. Omdat zowel de VS als veel EU-lidstaten gebukt gingen onder hoge staatsschulden moesten de rentetarieven op de kapitaalmarkt omlaag gemanoeuvreerd worden. Alleen dan kon men oude leningen af lossen met nieuwe leningen met een lager tarief.
De rente
Door dalende rentetarieven op de kapitaalmarkt moesten centrale banken ook de publieke rentetarieven wel verlagen. De verleiding werd groot om meer te lenen in plaats van af te lossen. In de zomertijd moet je het dak repareren voordat het regenseizoen begint. Echter was er plotseling een “pandemie” uitgebroken en waren er andere prioriteiten. Dus geen tijd om begrotingsgaten te repareren in Italië en andere schuldenstaten. Er moest extra geleend worden om de Rijksbegrotingen te repareren. Ondanks de verboden samenwerking tussen centrale banken en regeringen bleven de rentetarieven extreem laag. Totdat corona werd uitgezwaaid.
Een groot deel van de bevolking heeft het virus gehad en daardoor natuurlijke immuniteit opgebouwd. Het leven kwam weer op gang. Uitgestelde uitgaven werden ingehaald, de economie draaide weer volop. Door de grote vraag stegen de prijzen en begon de geldontwaarding eind 2021 op te lopen. Begin 2022 begon een oorlog in Europa en werden er sancties van kracht tegen de agressor. Rusland, Europa’s grootste gasleverancier verkocht z’n gas aan India, China en andere BRICS-landen. Zo stegen naast de winkelprijzen ook de prijzen van gas en olie en escaleerde de inflatie. Centrale banken verhoogden de rente om te voorkomen dat de hoge inflatie sociale onrust zou veroorzaken.
Loon- en prijsspiraal
Inflatie in dubbele cijfers kan alleen door hogere rentetarieven worden afgeremd. Langzaam verhogen in kleine rentestapjes zal weinig helpen waardoor het verschil te groot blijft en de hoge inflatie te lang aanhoudt en aanleiding is voor sociale onrust. Het gevolg is een loon- en prijsspiraal waardoor economische groei stil valt. De eerste signalen zijn al zichtbaar. De lagere inkomens haken af en houden de hand op de knip. Procentuele loonsverhogingen hebben alleen effect bij de hogere inkomens. Het MKB, waar miljoenen werknemers een inkomen genieten, zal nooit in staat zijn om de loon- en prijsspiraal bij te houden.
Intussen lijkt de inflatie te stabiliseren waardoor direct de rentetarieven op de kapitaalmarkt weer een dalende lijn vertonen, terwijl de inflatie nog ongekend hoog is. De dalende rentetarieven op de 10-jarige staatslening zijn toonaangevend voor de kapitaalmarkt waardoor centrale banken geneigd zijn het tempo van renteverhogingen af te remmen. Helemaal fout als de inflatie niet met volle procenten afneemt. De inflatie zal na enige tijd weer opveren terwijl mensen met lage inkomens verder achterop raken.
Derde wereld land
Inkomensverschillen en tweedeling in de samenleving ontaarden altijd in sociale onrust. Kwestie van tijd. Het is te zot voor woorden om te zien dat in onze “welzijnsstaat” het Rode Kruis naast de voedselbank ook voedselhulp verleent. Alleen al in 2022 deelde het Rode Kruis tot nu toe 190.000 boodschappenkaarten uit aan mensen in nood. Het lijkt er op dat we het stadium van sociale onrust hebben overgeslagen maar slaafs vertoeven in een derde wereld land. Misschien even doneren?