We accepteren in coronatijd geen feestende jongeren in een tent. We pikken het niet als mensen de regels bewust negeren. We vinden in meerderheid dat Ferd Grapperhaus had moeten aftreden, toen hij op zijn bruiloft de mist in ging. We dulden niet dat bewindslieden met een stoet ambtenaren in hun kielzog een borrel na een debat gaan drinken en erbij vergeten dat er niet meer dan vier mensen aan een tafel mogen. En premier Rutte moet ophouden telkens te wijzen op de eigen verantwoordelijkheid van mensen. Optreden en de baas spelen, ook al wil hij dat liever niet. Dan had hij maar geen premier moeten worden.
Maar de koning en zijn gezin gaan vakantie vieren in Griekenland. Het advies om alleen noodzakelijke reizen te maken, wordt door de Oranjes weggewuifd. De Tweede Kamer is pissig en Rutte staat met een mond vol tanden. Volgens de Rijksvoorlichtingsdienst houden de Oranjes zich aan het reisadvies. Dan hebben ze daar niet opgelet tijdens de persconferenties van Rutte en De Jonge. Blijf thuis! Reis alleen als het niet anders kan! We horen de laatste dagen niet anders. Rutte zei het dinsdag nog: “Wees niet die eigenwijze persoon die de randjes van de regels opzoekt.” Hij wist toen nog niet dat die eigenwijze persoon op Huis ten Bosch woont. Op het paleis zijn ze Oost-Indisch doof. En Rutte heeft weer wat uit te leggen aan een verontwaardigd parlement.
‘Het toont het gebrek aan inleving van de koninklijke familie, die toch al geen antenne lijkt te hebben voor wat er in de samenleving speelt.’
Als een dief in de nacht vertrok het gezin van Schiphol-Oost. Plaatsvervangend voorzitter van de ministerraad, Hugo de Jonge, had geen weet van het vertrek van de koning. De RVD zweeg, want over privéreizen worden geen mededelingen gedaan. Pas toen de verontwaardiging steeds grotere vormen aannam, drong het besef door bij de Oranjes dat een reis in coronatijd gewoon niet kan en keerden ze hals-over-kop terug. Dat hadden ze wel wat eerder kunnen bedenken.
Ineens ging de RVD wel los en kwam met een verklaring van de koning dat hij zijn vakantie ging afbreken. Want de reacties waren heftig ‘en die raken ons’. Plots beseften de Oranjes dat de coronaregels moeten worden nageleefd om het virus eronder te krijgen en dat een discussie over hun vakantie daar niet aan bijdraagt.
Het toont het gebrek aan inleving van de koninklijke familie, die toch al geen antenne lijkt te hebben voor wat er in de samenleving speelt. Rumoer over een huis in Mozambique of een dure speedboot in Griekenland, of de jaarlijks terugkerende discussie over de kosten van het koningshuis; de Oranjes gaan er met een grote boog omheen en zwijgen. Maar het hoeft helemaal niet zo moeilijk te zijn om het volk voor je te winnen.
Ten tijde van de eerste coronagolf belden Willem-Alexander en Maxima elke dag met zorginstellingen, met mensen die door de crisis hard waren getroffen. Ze reisden het hele land door om slachtoffers en bedrijven een hart onder de riem te steken. De populariteit van de koning groeide tot ongekende hoogte.
‘Het koningshuis zou er goed aan doen om te luisteren naar de geluiden in de samenleving. En niet te doen alsof’
Maar het is elke keer van korte duur. Als je op Prinsjesdag in de troonrede zegt dat we ‘ons schrap moeten zetten voor de gevolgen van een zware economische terugslag’ en tegelijkertijd een salarisverhoging van ruim vijf procent incasseert, dan valt dat niet lekker in dit land. Het inkomen van het vorstenhuis is nu eenmaal een gevoelig onderwerp. Hij kan er misschien zelfs niets aan doen, het is immers de wet, maar je kunt wel een gebaar maken. Prins Albert van Monaco stortte vanwege corona 40 procent van zijn inkomen terug in de staatskas. Willem-Alexander zou zijn verhoging kunnen schenken en zijn dochter laten afzien van een wettelijke uitkering van 1,6 miljoen omdat ze 18 jaar wordt. In België krijgt de troonopvolger die uitkering pas als ze ook daadwerkelijk verplichtingen als kroonprinses gaat vervullen.
Het koningshuis zou er goed aan doen om te luisteren naar de geluiden in de samenleving, wat nu onder druk is gebeurd, en niet te doen alsof. Dichtbij huis, in Kamer en kabinet, kan het al genoeg opvangen om te beseffen dat het reisje naar Griekenland op z’n minst onhandig was. Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken zou in deze tijd niet op vliegvakantie gaan, zijn collega Grapperhaus benadrukte dat iedereen zoveel mogelijk thuis moet blijven. En in de Tweede Kamer klaagt niet alleen de oppositie, ook een Oranjetrouwe regeringspartij als het CDA vindt het onwenselijk dat er door het koningshuis een discussie ontstaat over de coronaregels.
Willem Alexander en Maxima hebben gewoon schijt aan de burgers en dat accepteren wij niet meer!