Algerije : Dit Noord-Afrikaanse land staat nu in het vizier van de VS

De energiecrisis van 2022 heeft Algerije een boost gegeven in welvaart en politiek gewicht in de regio.

Zal Algiers, aangezien Algerije een prominentere rol blijft spelen in aangelegenheden in het Midden-Oosten en Afrika, te maken krijgen met druk van de VS en zelfs pogingen tot regimeverandering vanwege zijn buitenlandse beleidsstandpunten die niet in overeenstemming zijn met die van het Westen?

In september riepen leden van het Amerikaanse Congres de Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA) van 2017 op om op te roepen tot sancties  tegen  Algerije wegens wapendeals met Moskou. Dit pleidooi kwam kort nadat hetzelfde argument was aangevoerd door de Republikeinse senator Marco Rubio  in een brief  aan staatssecretaris Antony Blinken.

Sinds de dagen van de Koude Oorlog bevindt de Algerijnse staat zich buiten de invloedssfeer van het Westen, in plaats daarvan verleent het zijn gunst aan nationale bevrijdingsbewegingen en streeft het naar een meer op maat gemaakt platform voor buitenlands beleid. Dit zette het op tegen zijn westelijke buur, Marokko, die ervoor koos om zich aan te sluiten bij het Westen.

Vandaag de dag lopen de spanningen weer op tussen de naburige Noord-Afrikaanse leiders over een soortgelijke afstemming, vooral sinds Marokko besloot de banden met Israël te normaliseren onder druk van de regering van de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump. Sinds 2015 ontwikkelt zich een wapenwedloop tussen de twee naties, aangezien beide regeringen verder gebonden zijn aan hun Oost-West loyaliteiten.

Tegen de achtergrond van spanningen met zijn op het Westen gerichte Noord-Afrikaanse buur, is Algiers in 2022 naar voren gekomen als een nieuw leven ingeblazen regionale speler. Terwijl de wereldwijde energiecrisis voortduurt te midden van de impasse van het Westen met Rusland in Oekraïne, is Algerije er goed en rijker vanaf gekomen. Alleen al in de eerste vijf maanden van dit jaar stegen de olie- en gasinkomsten van Algerije met  meer dan 70% , tot een totaal van 21,5 miljard dollar. Dit heeft Algiers meer vrijheid gegeven om aan zijn defensiedoelen en infrastructuurprojecten te werken.

Algerije boekt aanzienlijke vooruitgang bij het opbouwen van duurzaam leven en werkt aan projecten om zijn burgers meer banen te bieden. Een voorbeeld van zo’n project is de bouw van een futuristische stad  genaamd  Boughezoul. De stad zal niet alleen 400 nieuwe inwoners huisvesten als onderdeel van haar strategie om sloppenwijken en vervallen woningen te elimineren, maar wil ook het Algerijnse ruimtevaartagentschap, een nieuw treinstation en een nieuwe internationale luchthaven huisvesten. 

Inspanningen als deze, gecombineerd met de heropleving van militaire demonstraties op de onafhankelijkheidsdag van het land, lijken een echte poging te vertegenwoordigen om de bevolking gerust te stellen van de intenties van de regering na jaren van wantrouwen en massademonstraties.

Naast de voortdurende pogingen om het beste te halen uit de nieuwe economische voordelen in eigen land, lijkt Algiers ook gefixeerd op zijn eigen impact op regionale aangelegenheden. Aangezien het land de banden met buurland Marokko heeft verbroken, deels vanwege de inlichtingendienst en militaire  invloed van Israël , evenals de vermeende Marokkaanse steun aan de Kabylische separatistische groeperingen, probeert het zich nu meer aan te sluiten bij Tunesië.

Algerije, de op twee na grootste gasleverancier van Europa, heeft dit jaar veel belangstelling gewekt en is nu de belangrijkste  leverancier  voor Italië, nu de militaire banden ook lijken te verdiepen. In het geval van Tunesië heeft Algerije erkenning verleend aan de president van het land, Kais Saied, die afhankelijk is van Algerijns gas en tegen een gereduceerd tarief wordt bevoorraad. Tunis wordt geconfronteerd met een acute economische crisis en wordt ervan beschuldigd de historisch hartelijke betrekkingen met Marokko te hebben ingeruild voor nauwere banden met Algerije.

De Tunesische president nodigde Brahim Ghali, de leider van het Polisario-front – een beweging die strijdt voor het betwiste gebied van de Westelijke Sahara, tegen Marokko – uit voor de achtste  Tokyo International Conference  on African Development die in augustus in Tunesië werd gehouden. Het uitnodigen van de gezworen vijand van Marokko naar het land leidde tot de daaropvolgende  terugtrekking van ambassadeurs  tussen Tunesië en Marokko. Algerije steunt het Polisario-front in zijn strijd om de Westelijke Sahara.

Voor de Algerijnse president Abdelmajid Tebboune is het belangrijk om Tunesië aan zijn kant te houden, omdat hij  vreest dat  het VAE-Saoedi-Egyptische blok zijn eigen dominantie over het beleid van Tunis zal doen gelden. Kais Saied, die in oktober 2019 de macht greep, bevindt zich duidelijk binnen de invloedssfeer van de  VAE , in tegenstelling tot zijn tegenstanders in de Ennahda-partij die zich aansluiten bij Qatar en de Moslimbroederschap. Vanwege zo’n sterke invloed van Abu Dhabi in Noord-Afrika, is Algerije gemaakt om een ​​zorgvuldig evenwichtsspel te spelen.

Een andere belangrijke kwestie waar Algiers zich nu mee bezighoudt, is de Palestijnse verzoening. Het heeft een aantal ontmoetingen georganiseerd tussen rivaliserende partijen Hamas en Fatah om de kloof te overbruggen en een sterker platform te ontwikkelen van waaruit kan worden gepleit voor een Palestijnse staat. De kwestie van het bereiken van een Palestijnse staat kwam ook naar voren als een centraal thema tijdens de  top van de Arabische Liga  in november, toen Algerije probeerde zijn positie regionaal te versterken door de bijeenkomst te organiseren.

Ondanks dat het een zorgvuldige evenwichtsoefening moet spelen, zowel regionaal als internationaal, is Algerije dit jaar naar voren gekomen als een belangrijke speler in Afrika, het Midden-Oosten en daarbuiten. Het heeft zelfs sterk stand gehouden tegen zijn voormalige koloniserende macht, Frankrijk, waardoor president Emmanuel Macron gedwongen werd zijn retoriek over Algiers te veranderen en heeft de weg geëffend om  het Frans in het onderwijssysteem te laten vallen  en ervoor te kiezen om in plaats daarvan de Engelse taal te gebruiken, waardoor de invloed van Frankrijk verder wordt uitgehold.

Alle stappen die door Algerije worden ondernomen, geven aan dat het van plan is door te gaan met het aannemen van beleid dat niet noodzakelijkerwijs in overeenstemming is met de westerse belangen, en soms daarmee in direct conflict komt. Dit is de reden waarom de dreigementen van Amerikaanse congresleden en senatoren om Algerije sancties op te leggen de wenkbrauwen doen fronsen.

De Amerikaanse ambassadeur in Algerije, Elizabeth Moore Aubin, heeft  geweigerd  vragen te beantwoorden over het hypothetisch opleggen van sancties. Republikeinse partijfunctionarissen hebben de pot echter zeker geroerd.

De vraag wordt nu hoe ver Washington zal gaan om Algerije te straffen voor het weigeren Moskou te dumpen en of de toekomstige strategie kan zijn om Marokko tegen Algerije te gebruiken.