Indignatie redactie 
Het kan worden gezien als een fatale klap voor het premierschap van Boris Johnson. Een bomrapport van het weekend onthulde dat de Britse premier had geweigerd vijf noodkabinetsamenkomsten bij te wonen in de aanloop naar de Covid-19-crisis. Hij wordt beschuldigd van het “slaapwandelen” van Groot-Brittannië in een ramp.
Terwijl het dodental van Groot-Brittannië als gevolg van de pandemie blijft stijgen – met voorspellingen dat het de ergste van Europa zou kunnen worden – zal Boris Johnson intense hitte krijgen van de publieke woede. De sympathie voor zijn eigen persoonlijk herstel van de ziekte zal spoedig afnemen, aangezien het publiek een afrekening eist voor de grimmige epidemie van Groot-Brittannië.
Toevallig, zo lijkt het, komt het vernietigende rapport over Johnson’s hands-off benadering voordat hij ziek werd ook te midden van tekenen van ruzie tussen hoge regeringsministers over hoe Groot-Brittannië zich terugtrekt uit zijn wekenlange lockdown-beleid om de dodelijke pandemie in te dammen.
Minister voor het kabinet Office Michael Gove en de minister van Financiën Rishi Sunak zouden naar verluidt de terugkeer van Groot-Brittannië naar de normale gang van zaken willen versnellen, terwijl premier Johnson en de minister van Volksgezondheid Matt Hancock voorzichtiger zijn met het opheffen van de openbare afsluiting uit vrees dat een tweede golf van infectie kan optreden. Zowel Johnson als Hancock leden aan een Covid-19-infectie, wat hun meer voorzichtige positie zou kunnen verklaren. Eerder deze maand verbleef Johnson meerdere dagen op de intensive care van het ziekenhuis terwijl hij in kritieke toestand verkeerde.
De spanningen in de kern van de Britse regering over de aanpak van de Covid-19-crisis verklaren wellicht het buitengewoon schadelijke rapport van de Sunday Times die Johnson schildert als jammerlijk zelfgenoegzaam in het licht van de pandemie. De rechtse pers van Rupert Murdoch heeft doorgaans een gunstige en toegeeflijke houding tegenover Johnson. Hij schreef een column voor het roddelblad Sun. Er is echter iets veranderd als een schakelaar in die maatje-relatie.
Te onthullen dat Johnson in januari en februari afwezig was tijdens vijf vergaderingen van het noodkabinet, komt neer op het pleiten voor zijn ontslag uit zijn ambt. De premier wordt afgeschilderd als onbenullig en zelfgenoegzaam, meer bezorgd over weekendjes weg in zijn officiële buitenverblijf in Checkers dan over een nationale noodsituatie.
Bovendien wordt de bron voor deze vernietigende informatie beschreven als een ‘senior kabinetsmedewerker’ – wat een ministeriële collega zou kunnen betekenen.
Laten we dit duidelijk maken. Wat over Johnson’s blasé-gedrag wordt gerapporteerd, is zonder twijfel een plundering. Onder zijn “leiding” handelde de Britse regering met criminele zelfgenoegzaamheid bij de voorbereiding van het land op de pandemie. Johnson bagatelliseerde persoonlijk de ernst van de aanstaande crisis tijdens cruciale weken waarin de Britse autoriteiten de volksgezondheidsdienst hadden moeten versterken met testfaciliteiten en essentiële persoonlijke beschermingsmiddelen voor medisch personeel. De afsluiting die eind maart werd verklaard, was “te weinig te laat”. Johnson’s eigen persoonlijke lot van het oplopen van de ziekte kan worden gezien als een slachtoffer van het shambolische beleid van zijn eigen regering.
Maar in werkelijkheid is het niet alleen Johnson die moet worden ontslagen. Ongetwijfeld zou zijn hele kabinet gedwongen moeten worden om af te treden en ter verantwoording te worden geroepen wegens plichtsverzuim om het publiek te beschermen.
Het ‘exposé’ van de Sunday Times suggereert echter dat er binnen het Tory-commando een machtsgreep gaande is. Sinds de ziekte van Johnson hem ertoe dwong premierminister bevoegdheden over te dragen aan zijn minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab, is er een machtsvacuüm in het hart van de regering. Michael Gove had eerder ambities om premier te worden totdat Johnson die positie afgelopen juli won. Gove zou met tegenzin overschaduwd worden door de minder gekwalificeerde Raab wiens openbare uitvoeringen bekritiseerd werden wegens gebrek aan autoriteit.
Met Boris laag gelegd van zijn aanval op Covid-19, is er dus een kans voor powerplay en het vereffenen van oude scores.
Deze spanningen worden ook ongetwijfeld uitgebuit door de rechtse, pro-businesslobby die, zoals in andere landen, de economie weer ‘normaal’ wil zien worden, zelfs als dat betekent dat consumenten en werknemers voortijdig moeten worden teruggedrongen naar onveilige sociale omstandigheden die schadelijk zijn voor Volksgezondheid. Fox News, eigendom van Murdoch, was een groot voorstander van openbare protesten tegen langdurige lockdowns in de Verenigde Staten.
Het is niet moeilijk voor te stellen hoe de media van Murdoch – die een vooraanstaand spreekbuis zijn voor grote bedrijven en oligarchisch privékapitaal – Michael Gove en anderen in het Britse kabinet zouden vinden dat een vroege uittreding uit een lockdown aantrekkelijker zou zijn dan Johnson en zijn meer voorzichtige collega’s.
Dat is de reden waarom de media-exposé van Johnson en zijn afwezigheid bij de Cabinet-noodvergaderingen meer een sfeer van politieke strijdbijl hebben dan onderzoeksjournalistiek.
Het lijkt ook merkwaardiger dat het Gove was die in vervolgmediaberichten bevestigde dat de beweringen over de afwezigheid van Johnson waar waren.
Gove, die nauw verbonden is met de Murdoch-media, die columnist was voor de London Times, verdedigde zijn baas in Downing Street blijkbaar door te zeggen dat het “grotesk” was om te suggereren dat Johnson niet volledig op de hoogte was van en toegewijd was aan het handelen met de Covid-19-crisis. Dit is het equivalent van vernedering met zwakke lof na het toebrengen van dodelijke schade.
Uit lockdowns komen zal een uitdaging zijn voor landen. De kwestie van het riskeren van een terugval van de Covid-19-pandemie vereist een grote evenwichtsoefening. De beslissingen van regeringen moeten worden gedreven door de wetenschap van de epidemiologie, niet door winstbelangen van grote bedrijven die de volksgrieven over ontkenning van vrijheid zullen uitbuiten.
Britse regeringssplitsingen en vuile trucs in de media suggereren dat grote bedrijven ijverig aan Downing Street werken om hun winstbelangen te stimuleren, ongeacht wat veilig is voor de volksgezondheid. Zelfs als dat resultaat betekent dat er op de lange termijn nog veel meer levens op het spel staan. Door de corrupte incompetentie van Johnson en die van zijn regering zijn ze een gemakkelijke prooi voor manipulatie door bedrijfsopruimers.
