OP DE WEG IN EEN VERDEELD EN WAANZINNIG AMERIKA
“Democratie” is de munteenheid van hypocrisie in het huidige Amerika. Geen politicus of expert lijkt er genoeg van te krijgen. Het meeste gebabbel gaat over ‘onze kostbare democratie’ en de bedreigingen voor haar institutionele voortbestaan. Maar te midden van al het gepraat is er zo weinig kritische analyse van die ‘kostbare democratie’ en nauwelijks een moment om na te denken over wat het woord ‘democratie’ zelf eigenlijk betekent.
Verder, na tientallen jaren van het opdringen van een gestileerde versie van democratie aan de rest van de wereld, vaak met een pistool of aangespoord door lucratieve defensiecontracten en wapenverkopen, is het eindelijk bij sommigen in Amerika opgekomen dat we verre van een gemeenschappelijk begrip van de fundamentele elementen van democratisch bestuur. Vaak zijn degenen aan wie we luidkeels de vrijgevigheid van de democratie opdringen, niet veel meer dan heersende oligarchen in een opgetuigd systeem. Als dat bekend klinkt, zou dat ook moeten.
Democratie wordt over het algemeen gedefinieerd als “regering door het volk, in het bijzonder de heerschappij van de meerderheid”. In ruimere bewoordingen is het gedefinieerd als “een regering waarin de opperste macht bij de mensen berust en door hen direct of indirect wordt uitgeoefend via een systeem van vertegenwoordiging dat gewoonlijk gepaard gaat met periodiek gehouden vrije verkiezingen.”*
Het vinden van een institutionele fit voor deze definitie van democratie is op zijn best ongrijpbaar. Helaas is bijna al het losse gepraat over een kostbare ‘democratie’ in gevaar volkomen verstoken van context en inhoud.
In de VS is de heerschappij van de meerderheid een misleidende grap die zichzelf grimmig uithaalt in de procedurele poppenkast die de Amerikaanse senaat is. De hele Republikeinse Partij zet zich in om vrije verkiezingen en een echt representatieve regering nog verder in het fictieve rijk te drijven dat het historisch heeft bezet. Ondertussen heeft het Amerikaanse Hooggerechtshof het leuren van bedrijven en speciale belangen gelegaliseerd die openlijk elke pretentie van een echt representatieve regering overweldigt en corrumpeert en een aanfluiting maakt van het wetgevingsproces. **
Zelfs vandaag, terwijl Amerika een waanzinnige reactie geeft op de Russische provocatie aan de Oekraïense grens, beweren we luid en kritiekloos dat er een echte Oekraïense “democratie” is die moet worden verdedigd. Dit is pas Amerika’s laatste hoofdstuk in de arrogante pleidooien voor ‘democratie’ over de hele wereld met de punt van een geweer. Wat thuis kritiekloos gedefinieerd blijft, is gedoemd te mislukken wanneer kritiekloos beweerd wordt om interventie, wapenverkoop en vijandige acties elders te rechtvaardigen.
Op Amerikaanse bodem heeft de democratie een even mishandelde neef in het publieke debat: ‘vrijheid’. Het is moeilijk om de impact te overschatten van wat ‘vrijheid’ ook betekent, individueel en collectief, op de perceptie van ‘democratie’. Men hoeft niet verder te kijken dan de rol die percepties van ‘vrijheid’ spelen in het bloedbad als gevolg van wapengeweld in een land waar de fundamentele rechtsstaat zou moeten resulteren in een constructieve institutionele reactie op dat bloedbad. Of denk even na over alle christelijke gebeden die rondzweven op het openbare forum in een land waarvan de instellingen zogenaamd toegewijd zijn aan “vrijheid” van religie, waaronder “vrijheid” van religie.
De nationale reactie op wapengeweld is een prachtige toegangspoort om de gezondheid van Amerika’s ‘democratische’ instellingen te onderzoeken. Wat gebeurt er als jouw idee van jouw “vrijheid” over mijn idee van mijn “vrijheid” gaat? Stel je een Amerika voor waarin iedereen het erover eens was dat een bloedbad met wapens een onaanvaardbare inbreuk was op een collectieve vrijheid. Stel je een Amerika voor waarin dat kostbare pistool plaatsmaakte voor dat kostbare leven. Stel je een Amerika voor waarin zijn ‘democratische’ instellingen reageerden op de 84% van de Amerikaanse kiezers die universele controles op de aankoop van wapens ondersteunen door daadwerkelijk wetgeving uit te vaardigen om dat doel van de overweldigende meerderheid te bereiken.***
Er is hierboven opgemerkt dat “democratie” op de punt van een geweer de glans van het ongerepte concept wegneemt. Democratische instellingen die niet kunnen reageren op het meerderheidssentiment met iets meer dan de universele gedachten en gebeden die ons publieke debat vervuilen als reactie op wapengeweld, zijn in feite geen democratische instellingen. Anders geloven is weer een nieuwe ronde van zelfbedrog op Amerika’s magische mysterietour. In Amerika sterven Amerikanen. Elders is de verwoesting niet minder traumatisch voor degenen die in de greep zijn van Amerika’s verslaving aan geweld zonder zinvolle toestemming van de geregeerden.
Nog een ander verwarrend kenmerk van Amerika’s ‘democratie’ zijn de ongelooflijke hoeveelheden contant geld die nodig zijn om zelfs maar te kunnen strijden om een politiek ambt. Dus, op een podium dat al gekanteld is door maatregelen voor het onderdrukken van kiezers, wordt fondsenwerving het essentiële onderdeel van het verkrijgen van politieke macht voor zowel de angstige kandidaat als degenen die hun eigen invloed willen uitoefenen.
In het huidige politiek en sociaal verdeelde Amerika is het creëren van politiek theater de zekerste manier om het geld aan te trekken dat nodig is voor electoraal succes. Denk daar even over na. Aangezien de pers en sociale media geen genoeg kunnen krijgen van de leugens, bedrog, diefstal en fraude die centraal staan in de ene na de andere schandalige publieke claim, kan schande worden omgezet in direct geld. Vertel het publiek dat schoolbibliotheken overspoeld worden met kritische rassentheorie, stuur een bericht om de gelovigen te vertellen dat je hun kampioen bent in de strijd voor de zielen van hun kinderen, en, belangrijker nog, om hun kampioen te zijn, heb je hun financiële steun nodig . Het geld rolt binnen en de beat gaat door.
Dit is niet hoe een constitutionele democratie is ontworpen om te werken. Democratische instellingen kunnen niet overleven in een zee van publieke onwetendheid en onverschilligheid. Echt democratische instellingen kunnen niet worden gekocht en verkocht als een gebruikte auto. Dus, kom, kom allemaal, deze Amerikaanse senator is te koop. Luister naar zijn gebabbel, geloof zijn boodschap, vul zijn schatkist en kijk hoe hij optreedt. Krijg eenenveertig van deze gekozen clunkers tegelijkertijd in de honderd leden tellende Amerikaanse senaat, en wapenbeheersing is een illusie, milieubescherming wordt uitgehold en sociale rechtvaardigheid wordt ontkend. Allemaal door een institutionele minderheid tot wetsdood veroordeeld.
Het is de hypocrisie van dit alles die duidelijk zou moeten zijn voor iedereen die daadwerkelijk aandacht schenkt. Dus, de volgende keer dat je de sterren en strepen ziet vliegen of de glorieuze klanken van “God Bless America” hoort, stop dan even en denk na over de betekenis van democratie, hoe kostbaar het zou kunnen zijn en hoe volkomen afwezig het is van de Amerikaanse kusten. De natie is nu geen democratie en is dat ook nooit geweest. En luidkeels verklaren dat het zo moet klinken, zou elke keer hol moeten klinken, omdat het bewijs overweldigend anders suggereert.
Sta dan even stil en denk na over hoe werkelijk democratische instellingen in staat zouden kunnen zijn om het essentiële platform te bieden voor het vormgeven van een meer perfecte unie. Het succes van de strijd om dat mogelijk te maken zou de belangrijkste maatstaf moeten zijn van een grote natie.
* https://www.merriam-webster.com/dictionary/democracy
** https://www.supremecourt.gov/opinions/09pdf/08-205.pdf
https://www.brennancenter.org/our-work/research-reports/citizens-united-explained