Een reeks bedrijfsrechtszaken, machtsstrijd binnen de Europese Commissie en de lastige kwestie van het reguleren van inhoud met betrekking tot de oorlog tussen Israël en Gaza dreigt dit weekend de volledige uitrol van de Digital Services Act (DSA) van de EU te dwarsbomen. critici als het belangrijkste censuurinstrument van Brussel in de aanloop naar de Europese verkiezingen van juni.
DSA Op maat gemaakt om zowel de EU als de nationale regeringen de mogelijkheid te geven om vanaf zaterdag Big Tech te reguleren via een systeem van regels en boetes, zal het lidstaten verplichten de inhoud van sociale media te monitoren via daartoe aangewezen instanties. Deze zullen op hun beurt bereid zijn om contact op te nemen met sociale-mediaplatforms over het op verzoek verwijderen van inhoud.
Terwijl de DSA door voorstanders van de vrijheid van meningsuiting wordt bekritiseerd als een beperking van de vrije meningsuiting, beschouwt Brussel de wet als een regelgevend instrument om grotendeels Amerikaanse Big Tech-bedrijven te besturen en in feite de mondiale contentregulator te worden.
De ambities van de EU om toonaangevend te zijn op het gebied van het censureren van online-uitingen lijken echter vergezocht, aangezien de surveillancetechnieken van de DSA tot nu toe niet veel succes hebben gehad. Tijdens de rellen in Dublin in november werden de regels niet van kracht – omdat ambtenaren aan het eten waren . Eurocraten probeerden ook tevergeefs de wet te gebruiken om de verspreiding van Tucker Carlsons recente interview met Vladimir Poetin tegen te houden.
Op dezelfde manier werden de EU-regelgevers totaal verrast door de terreuraanslagen van Hamas op 7 oktober, waarbij de Commissie gedwongen werd haar regelgeving aan derden uit te besteden vanwege een gebrek aan begrip van het conflict.
De nieuwste uitdaging voor de volledige implementatie van de DSA lijkt de EU zelf te zijn, waarbij Politico – de onofficiële roddelrubriek van Brussel – een ogenschijnlijke rivaliteit beschrijft tussen Thierry Breton, macronistisch commissaris voor de Interne Markt, en transparantiecommissaris Věra Jourová. Het tweetal is het oneens over passende sancties voor technologiebedrijven vanwege hun omgang met de online nasleep van de aanslagen van 7 oktober.
Volgens anonieme insiders zijn Jourová en haar afdeling geïrriteerd door Bretons overmatig gebruik van X, voorheen Twitter, om sociale-mediaplatforms te bestraffen voorafgaand aan de implementatie. Er werd nog meer rivaliteit gemeld tussen EU-functionarissen over de vraag welke bureaucraten de anti-desinformatieoperatie in Brussel zouden moeten leiden bij de komende Europese verkiezingen.
Het personeelsbestand is ook een punt van zorg bij de DSA, aangezien de Commissie momenteel slechts 75 mensen in dienst heeft om online-inhoud te controleren (in vergelijking met de 300 die worden gebruikt om vergelijkbare Britse onlineveiligheidswetgeving ten uitvoer te leggen).
Op het moment dat dit artikel wordt geschreven, is de EU misschien wel het meest bezorgd over het feit dat slechts ongeveer een derde van de nationale agentschappen die bedoeld zijn om de DSA te handhaven aanwezig is, met specifieke bezorgdheid over de vraag of de Ierse toezichthouder in staat zal zijn om de enorme werklast aan te kunnen die wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van de meeste Amerikaanse technologiebedrijven in Dublin.
Hoewel de EU al met de X van Elon Musk in botsing is gekomen, lijkt er nog meer juridische strijd op komst. Zowel Meta als Tik Tok zijn juridische procedures gestart wegens jaarlijkse vergoedingen die aan de platforms worden opgelegd en die overeenkomen met hun marktaandeel.
Meta en TikTok klagen de Europese Commissie aan wegens vergoedingen voor de Digital Services Act
Meta en TikTok bevestigden dat ze de Europese Commissie aanklagen wegens een jaarlijkse toezichtvergoeding die bedrijven die vallen onder de EU-wet inzake digitale diensten moeten betalen.
Woensdag (7 februari) maakte Meta bekend juridische stappen te ondernemen over de vergoeding, terwijl TikTok donderdag aan Euractiv bevestigde dat ze van plan zijn hetzelfde te doen.
“We steunen de doelstellingen van de DSA en hebben al een aantal maatregelen geïntroduceerd om ons te helpen aan onze wettelijke verplichtingen te voldoen, maar we zijn het niet eens met de methodologie die wordt gebruikt om deze vergoedingen te berekenen”, vertelde een woordvoerder van Meta aan Indignatie.
TikTok gaf een soortgelijk antwoord en verklaarde dat ze “het niet eens zijn met de vergoeding en om een aantal redenen in beroep gaan, waaronder het gebruik van gebrekkige schattingen van derden van onze maandelijkse actieve gebruikersaantallen als basis voor de berekening van het totale bedrag.”
De TikTok-woordvoerder voegde eraan toe dat ze, ondanks de onenigheid, de vergoeding om aan de wet te voldoen al hebben betaald. Een woordvoerder van de Europese Commissie bevestigde ook tegenover Euractiv dat alle aangewezen platforms “hun beloftes nakwamen”.
De kosten van de DSA
De DSA, die op 17 februari 2024 in werking treedt, is een horizontale wetgeving die regelt hoe online actoren moeten omgaan met illegale en schadelijke inhoud.
Volgens de regels houden onlineplatforms die door ruim 45 miljoen gebruikers per maand worden gebruikt een ‘systeemrisico’ voor de samenleving in; daarom moeten ze een specifiek regime van inhoudsmoderatie volgen, inclusief verplichtingen op het gebied van transparantie en risicobeheer.
Op basis van de gegevens die afgelopen februari door platforms die in de Europese Unie actief zijn, zijn verstrekt, heeft het EU-bestuur in april de eerste reeks zeer grote online platforms (VLOP’s) en zeer grote zoekmachines (VLOSE’s) aangekondigd, die vervolgens eind december zijn bijgewerkt. .
De lijst bevat sociale-mediaplatforms, zoals Meta’s Instagram en Facebook, maar ook TikTok, X en andere technologiebedrijven zoals Amazon.
De Commissie schat dat de handhaving van de DSA 45,2 miljoen euro zal kosten en daarom int zij toezichtvergoedingen van de bedrijven op de lijst.
“Op 27 november 2023 heeft de Commissie een besluit aangenomen waarin de individuele vergoedingen zijn vastgelegd die zeer grote online platforms en zeer grote online zoekmachines moeten betalen voor toezicht- en handhavingstaken op grond van de Digitale Dienstenwet”, vertelde een woordvoerder van de Europese Commissie aan Euractiv.
“Alle aangewezen Zeer Grote Online Platformen en Zeer Grote Online Zoekmachines zijn onderworpen aan de toezichtvergoeding”, aldus de woordvoerder.
Volgens de DSA is de Commissie bevoegd om de jaarlijkse vergoeding op te leggen aan de getroffen bedrijven. De kosten kunnen echter voor elk van hen verschillen.
Een gebrekkige methodologie?
“Momenteel hoeven bedrijven die verlies lijden niet te betalen, ook al hebben ze een grote gebruikersbasis of vertegenwoordigen ze een grotere regeldruk, wat betekent dat sommige bedrijven niets betalen, terwijl anderen een onevenredig groot deel van het totaal moeten betalen”, aldus de Meta-woordvoerder legde het uit aan Euractiv.
Afgelopen oktober meldde Bloomberg ook dat het waarschijnlijk lijkt dat Amazon en X geen miljoenen euro’s aan vergoedingen zullen betalen om de nieuwe inhoudsregels af te dwingen, waardoor andere technologiebedrijven verantwoordelijk blijven voor een groter deel van de kosten.
Euractiv nam hierover contact op met Amazon, maar de technologiegigant weigerde commentaar te geven.
“Alle besluiten van de Commissie zijn onderworpen aan rechterlijke toetsing. Het is het recht van bedrijven om in beroep te gaan. Onze beslissing en methodologie zijn solide. We zullen ons standpunt voor de rechtbank verdedigen”, zei een woordvoerder van de Commissie tegen Euractiv.
“Het was te verwachten dat bedrijven rechtszaken zouden aanspannen over delen van de DSA”, vertelde Julian Jaursch, projectdirecteur bij Stiftung Neue Verantwortung, de Duitse denktank voor digitale technologieën, politiek en samenleving, aan Euractiv.
“Dat vroege juridische stappen betrekking hebben op de onderdelen over geld is niet geheel verrassend”, voegde hij eraan toe, verwijzend naar Amazon en Zalando die hun aanwijzing als VLOP’s in juni en juli vorig jaar aanvechtten .
Jaursch sprak de hoop uit dat de uitkomst van de zaken zal resulteren in meer duidelijkheid over de kwestie. Hij legde uit dat dergelijke duidelijkheid op de lange termijn cruciaal is, omdat de inkomsten uit de toezichtsvergoeding bijdragen aan platformtoezicht in de EU, gericht op het ten goede komen van miljoenen consumenten.
Geen soepele handhaving
Om de regelgeving te handhaven moet elke EU-lidstaat een nationale Digital Services Coordinator (DSC) aanstellen.
Er zijn echter ook hobbels op de weg in dit aspect van de DSA, waarbij EP-leden bezorgd zijn dat de Hongaarse DSC mogelijk niet onafhankelijk is van de regering.
Bovendien hebben de meeste lidstaten, ondanks de snel naderende deadline, nog geen coördinator aangewezen. Zoals Euractiv rapporteerde, zal Duitsland bijvoorbeeld waarschijnlijk de deadline van 17 februari missen.
Ondertussen werd donderdag aangekondigd dat de verkiezingsrichtlijnen van de DSA open zijn voor openbare raadpleging.
In een verklaring zei de Europese Commissie dat zij niet in een positie was om commentaar te geven op de vermeende interne rivaliteit, maar bevestigde zij dat Breton “naar platform-CEO’s schreef om bepaalde risico’s en incidenten te benadrukken die waren ontdekt in verband met het conflict in het Midden-Oosten en om verzoek dat zij dringende en voortvarende actie ondernemen in overeenstemming met hun verplichtingen”, terwijl de EU worstelt om een coherent standpunt in te nemen over de oorlog tussen Israël en Hamas.