“Interne dynamiek” of “externe invloed” in de Arabische wereld?

Twee verschillende gezichtspunten zijn prominent aanwezig bij het analyseren van de weken van massale protesten in Irak, Libanon en Algerije:

1. Er zitten ‘externe krachten’ achter deze protesten

2. Burgers reageren legitiem op economische crisis en corruptie bij de overheid. De regering gebruikt eenvoudigweg aantijgingen van buitenlandse inmenging om de protesten te verzwakken

Er is relevante informatie over beide gezichtspunten waarmee rekening moet worden gehouden bij het analyseren van de situatie.

Voordat we de discussie beginnen over de vraag of ‘interne dynamiek’ of ‘externe invloed’ achter de recente onrust ligt, is het belangrijk om een ​​belangrijk punt over de Arabische wereld in het algemeen te onderstrepen: het is niet mogelijk om over een enkele ‘Arabische wereld’ te praten op de historische ontwikkeling en sociaal-economische verschillen van de Arabische landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

Tegelijkertijd kan niet worden ontkend dat er een sterke band bestaat tussen Arabische landen als gevolg van gemeenschappelijke taal en religie.

HET UITGIFTE VAN NATIONALISATIE

Voordat we in de val lopen van generalisaties en reductionisme, is het belangrijk op te merken dat er structurele problemen zijn in de landen waar deze acties plaatsvinden.

Wat zijn precies deze structurele problemen?

De Libanese en Iraakse grondwetten zijn geschreven onder begeleiding van binnenvallende strijdkrachten en bestaan ​​uit artikelen waarin etnische en sektarische verschillen in deze landen worden benadrukt en geïnstitutionaliseerd.

In beide landen worden de hoofden van wetgevende en uitvoerende instellingen gekozen op basis van hun etnische en / of sektarische aansluiting. Als gevolg hiervan is voorkomen dat verschillende minderheidsgroepen die binnen de grenzen van het land wonen, een natie kunnen worden.

Hoewel in Algerije de principes van de natiestaat in Franse stijl de overhand hebben, blijft het nationalisatieproces onvolledig vanwege secularistische aarzeling. Er zijn ook problemen in verband met de integratie van “Berbers” die in de regio Kabylie wonen.

Een onvolledig nationalisatieproces heeft geleid tot structurele problemen in alle drie de landen. Wanneer de protesten worden onderzocht, vooral in Libanon, wordt het duidelijk dat de situatie diep wordt beïnvloed door de tegenstrijdige relatie tussen het idee van een enkelvoudige natie en deze etnische / sektarische afdelingen.

#LebanonProtests march towards the U.S. embassy in Awkar demonstrating against the blatant U.S. interventions in Lebanon's internal affairs.The Palestinian flag was raised above the barb wires in front of the embassy in support of Palestine and the resistance.
Video from @Mulhak pic.twitter.com/sZG9hwIY1Q

— Marwa Osman || مروة عثمان (@Marwa__Osman) November 24, 2019

WAKKER UIT DE SCHOKDOCTRINE

Afgezien van deze bredere structurele problemen, worden deze landen geplaagd door ernstige economische onregelmatigheden. In dit verband is het nuttig om het concept van Naomi Klein van de ‘Shock Doctrine’ te onthouden, een strategie voor internationale betrekkingen die het Amerikaanse imperialisme heeft gemobiliseerd om zijn agenda over de hele wereld te verspreiden.

Het neoliberale economische programma van de Chicago School, ontwikkeld door Milton Friedman, pleit voor beperking van staatsinterventie in de economie en het openen van de deur naar privatisering. Deze visie werd het leidende economische principe in de VS en het VK in de jaren 1980 door respectievelijk Ronald Reagan en Marget Thatcher.

Westerse imperialistische legers voerden militaire operaties uit tegen talloze wereldleiders, politieke groeperingen en staten die dit programma van internationaal kapitaal verwierpen en hen met geweld het neoliberalisme oplegden.

De omverwerping van de democratisch gekozen socialistische president Salvador Allende op 11 september 1973 in Chili, de staatsgreep van 1980 in Turkije en de ontbinding van Joegoslavië zijn misschien wel de meest prominente voorbeelden.

Irak werd ook onderworpen aan de “Shock Doctrine” na de Amerikaanse bezetting. Volgens de Wereldbank leeft 25% van de Iraakse bevolking op of nabij de armoedegrens, terwijl bijna 40 miljoen Irakezen van slechts $ 6 per dag leven. Etnische en sektarische factoren spelen een rol bij de verdeling van olie-inkomsten in Irak, een land met een federaal systeem.

De leer van Friedman speelde een rol in de burgeroorlogen en bezettingen van Libanon die de staatsinstellingen van het land verwoestten. Vandaag woont een kwart van de bevolking van het land in de buurt van de armoedegrens.

De verliezen van de staat hebben het grootste deel van haar macht in dit proces verloren, terwijl kleine groepen economische elites die samenwerken met internationaal kapitaal de controle hebben overgenomen. Deze groepen worden vaak gemaskeerd door hun etnische of sektarische voorkeuren.

Algerije slaagde erin een soortgelijk proces te overleven, ondanks de chaos die het gevolg was van de bloedige burgeroorlog veroorzaakt door imperialistische machten. Het deed dit door de eenheid te handhaven dankzij het Nationale Bevrijdingsfront dat met succes tegen het Franse kolonialisme had gevochten.

Sindsdien bloeien corruptie en verval echter op. Een smalle kliek is het land gaan domineren sinds het onafhankelijk werd in 1962.

DE ROL VAN IMPERIALISME

De nadruk op economische crisis en corruptie bij de demonstraties in Irak, Libanon en Algerije kan alleen worden begrepen als met al deze factoren rekening wordt gehouden.

Samenvattend hebben de structurele problemen op sociaal-economische gebieden in alle drie de landen geleid tot sociale ongelijkheid en economische stratificatie.

In deze landen heeft een kern van rijke elites die samenwerken met internationale kapitaalkapitaalhouders (die de meerderheid van de natuurlijke rijkdom van deze landen hebben gegrepen) een ongelooflijke hoeveelheid macht en een sterke invloed op het overheidsbeleid.

De recente protesten hebben zich grotendeels ontwikkeld in tegenstelling tot deze elitegroepen en hun beleid.

Terugkijkend op de historische oorzaken van deze problemen, is het duidelijk dat het imperialisme (dat Lenin omschreef als ‘het hoogste stadium van het kapitalisme’) nog steeds een overheersende factor is.

Het is echter tegelijkertijd een resultaat van het leiderschap van deze landen om hun regeringen te beheren, dat een basis heeft gelegd voor de invloed van het imperialisme om voet aan de grond te krijgen, evenals een gebrek aan alternatieven voor het westerse kapitalisme en verslechterende economische onrechtvaardigheid.

Doen alsof deze problemen puur een gevolg zijn van ‘externe bevoegdheden’ kan ertoe leiden dat we de fouten en structurele problemen van deze regeringssystemen over het hoofd zien. Beide factoren zijn relevant voor het begrijpen van de huidige onrust.