Welke gevolgen hebben de beleidswijzigingen van Meta voor Europese gebruikers?

Op 7 januari 2025 kondigde Meta zes belangrijke beleidswijzigingen aan die van invloed zijn op de veiligheid van gebruikers op al haar platforms, waaronder Facebook, Instagram en Threads. Volgens Joel Kaplan, Chief Global Affairs Officer van Meta, zullen de wijzigingen in factchecking en proactieve handhaving op termijn “buiten de VS worden doorgevoerd”. Kaplan gaf daarnaast aan dat de op 7 januari aangekondigde wijzigingen in Meta’s beleid inzake haatzaaien “direct wereldwijd zijn doorgevoerd”. 

Ons rapport ‘Meer transparantie en minder spin’ toont aan dat deze veranderingen een enorme stap achteruit zijn in de inspanningen van Meta om haat en desinformatie aan te pakken. In de EU zou dit de gebieden die de DSA moet beschermen, zoals maatschappelijk debat, verkiezingsprocessen, gendergerelateerd geweld en grondrechten, in gevaar kunnen brengen. Voor Europese gebruikers zullen deze ingrijpende veranderingen simpelweg meer haat en desinformatie in hun feeds betekenen. 

Welke negatieve gevolgen kunnen de beleidswijzigingen van Meta hebben voor gebruikers in de EU?

1. Meta stopt met proactieve handhaving (inclusief automatische detectie) voor bepaalde soorten schadelijke content en reageert alleen nog op meldingen van gebruikers.

De aankondiging van Meta behoudt alleen proactieve handhaving voor terrorisme, seksuele uitbuiting van kinderen, drugs, fraude en oplichting. 

Meta heeft nog niet aangegeven of proactieve handhaving voor andere beleidsgebieden zal worden voortgezet. De volgende beleidsgebieden lopen het risico om uit de proactieve handhaving te worden gehaald: Pesten en intimidatie , gevaarlijke georganiseerde haat , zelfmoord en zelfverwonding , geweld en grafische content.

2. Meta zou 97% van de handhaving op deze beleidsgebieden kunnen stopzetten. Vorig jaar vertegenwoordigden deze gebieden wereldwijd bijna 277 miljoen stukken schadelijke content .

Volgens een analyse van de wereldwijde transparantiegegevens die Meta heeft vrijgegeven, was meer dan 97% van de handhavingsacties van Meta op beleidsgebieden die het risico liepen te worden ingetrokken, ‘proactief’. Minder dan 3% werd ondernomen naar aanleiding van gebruikersrapporten. 

Zelfs als rekening wordt gehouden met de beweringen van Meta over fouten bij proactieve handhaving, heeft Meta correct gereageerd op bijna 277 miljoen stukken content in beleidsgebieden die nu het risico lopen om te worden uitgesloten van proactieve handhaving. 

3. Meta laat het beleid over ‘immigratie, genderidentiteit en gender’ vallen

Meta laat het beleid inzake ‘immigratie, genderidentiteit en gender’ vallen, en gelekte interne richtlijnen suggereren dat uitspraken als deze nu zullen worden toegestaan:  

• “Homo’s zijn niet normaal.” 
• “Vrouwen zijn gek.” 
• “Transgenders bestaan ​​niet echt. Ze zijn psychisch ziek.” 
• “Immigranten zijn smerige, vieze stukken stront.” 
• “Zwarte mensen zijn gewelddadiger dan blanken” 
• “Joden zijn ronduit hebzuchtiger dan christenen.” 

4. Community-notities versus feitencontrole

De factcheckorganisatie Fundación Maldita waarschuwt dat onafhankelijke factcheckers op de platforms van Meta in de eerste helft van 2024 31 miljoen berichten hebben voorzien van factcheckartikelen. 

De overstap van moderatie en onafhankelijke factchecking naar Community Notes (waarvan een uitrol in de EU wordt verwacht) roept vragen op over de algehele integriteit van informatie. Mark Zuckerberg zei: “We hebben gezien dat deze aanpak werkt bij X” – in ons rapport ‘ Beoordeeld als niet nuttig’ analyseerde CCDH de tekortkomingen in de Community Notes van X en liet zien hoe deze tekortschoten en geen vervanging waren voor moderatie. 

Wat zijn de gevolgen voor de EU Digital Services Act (DSA):

Systemische risico’s nemen toe

• Gendergerelateerd geweld en fundamentele rechten : het laten vallen van beleid op het gebied van gender, genderidentiteit en immigratie door Meta heeft een directe impact op het vermogen van Meta om het systemische risico van gendergerelateerd geweld en fundamentele rechten, met name het recht op non-discriminatie, tegen te gaan. 
• Burgerlijk debat en verkiezingsprocessen: Verminderde proactieve maatregelen, gecombineerd met de uiteindelijke afschaffing van EU-factchecking, kunnen leiden tot een toename van schadelijke content en desinformatie, juist nu de democratie online met ongekende bedreigingen te maken krijgt. Beide wijzigingen zijn in tegenspraak met de aanbevelingen in de DSA-verkiezingsrichtlijnen van de Commissie , die waren ontworpen om de beste praktijken in de sector te weerspiegelen, en waarmee Meta het voortouw nam. 

Moderatiewijzigingen in strijd met DSA-bepalingen

Artikel 14 van de DSA verplicht platforms om hun regels voor contentmoderatie zorgvuldig, objectief en proportioneel te handhaven. Meta’s geplande bezuinigingen op proactieve handhaving, die voorheen verantwoordelijk was voor meer dan 97% van de acties tegen belangrijke soorten schadelijke content, maken het zeer onwaarschijnlijk dat Meta aan deze normen zal blijven voldoen, waardoor het vermogen om EU-gebruikers te beschermen aanzienlijk wordt aangetast. 

Uit de eigen analyse van Meta in het kader van haar transparantierapportage blijkt hoe haar zogenaamde ‘probleemgebieden’ aansluiten bij de systemische risico’s van artikel 34 (1) (zie onderstaande figuur 1). Volgens hun eigen analyse zou het afzien van proactieve handhaving door Meta gevolgen kunnen hebben voor zes van de acht systemische risico’s van de DSA. 

Wat moeten de gekozen volksvertegenwoordigers van Europa doen als reactie op de beleidswijzigingen van Meta?

1. Vraag duidelijkheid van Meta over handhavingswijzigingen in de EU

Meta moet duidelijk specificeren welke contentcategorieën hun proactieve handhaving verliezen, aangezien proactieve maatregelen momenteel meer dan 97% van de schadelijke content in belangrijke categorieën onderscheppen, terwijl Meta niet heeft aangegeven dat proactieve handhaving zal worden voortgezet. Transparantie is essentieel voor de beoordeling van de naleving van de DSA, met name de vereiste van zorgvuldige, objectieve en proportionele moderatie onder artikel 14. 

2. Dring aan op voortdurende proactieve handhaving in de EU

Proactieve handhaving is effectief gebleken in het beperken van systeemrisico’s en is goed voor 97% van de handhavingsacties van Meta op beleidsterreinen die het risico lopen te worden ingetrokken. EU-beleidsmakers zouden erop moeten aandringen dat Meta deze praktijken in de EU handhaaft om ervoor te zorgen dat zij haar verplichtingen onder de DSA nakomt en EU-burgers beschermt. 

3. Oproep tot voortdurende onafhankelijke factchecking in de EU

De geplande afschaffing van onafhankelijke factchecking, die in de eerste helft van 2024 31 miljoen berichten van factchecking-waarschuwingen voorzag, zal de inspanningen om desinformatie te bestrijden en de volksgezondheid en het maatschappelijk debat te beschermen, ernstig ondermijnen. De EU moet eisen dat Meta blijft samenwerken met onafhankelijke factcheckers in plaats van uitsluitend te vertrouwen op Community Notes. 

4. Strijd voor DSA-naleving

Europarlementariërs zouden eensgezind moeten benadrukken dat, indien de wijzigingen van Meta worden doorgevoerd zoals aangekondigd, er een risico bestaat dat ze niet voldoen aan de DSA. Bovendien vormen ze een bedreiging voor de terreinen die gekozen Europese volksvertegenwoordigers hebben beloofd te beschermen, waaronder fundamentele rechten, burgerlijk debat en verkiezingen en gendergerelateerd geweld.

EU-beleid maakt dat Mark Zuckerbergs bedrijf ter verantwoording moet worden geroepen

De voorgestelde wijzigingen van Meta vormen een aanzienlijke afwijking van de huidige handhavingspraktijken en vormen een bedreiging voor de waarborgen die de DSA biedt. Het terugschroeven van proactieve handhaving loopt het risico de zorgvuldige moderatie die vereist is door Artikel 14 te schenden, waardoor schadelijke content grotendeels ongecontroleerd blijft.  

Tegelijkertijd zal het beëindigen van onafhankelijke factchecking in de EU een cruciale verdediging tegen desinformatie ontmantelen, wat de informatie-integriteit in de EU bedreigt. Deze potentieel giftige combinatie van terugdraaiingen bedreigt de EU-waarden en de door wetgevers vastgestelde systemische risico’s van artikel 34 (1). 

Beleidsmakers in de EU moeten daadkrachtig optreden om ervoor te zorgen dat Meta verantwoording aflegt en zich aan de DSA houdt, en zo Europese burgers en hun fundamentele rechten beschermt.