Covid-19 en de chaos onder de lak van de beschaving

Er zijn nog nooit crises geweest zoals de huidige onder auspiciën van het Covid 19-virus, omdat in tegenstelling tot de pest in de 14e eeuw of de Spaanse griep in 1918, een meer ontwikkelde, sterk genetwerkte en vooral extreem arbeidsdeelnemende samenleving wordt getroffen. De 14e eeuw was gebaseerd op zelfvoorziening van kleine en kleinste eenheden, de handel over lange afstand was beheersbaar. Zelfs in 1918 leefde de meerderheid van de mensheid nog in landelijke structuren, de pastoor en de burgemeester onderhielden contact met de buitenwereld en beiden wendden zich tot zeer verschillende ‘hogere autoriteiten’. De kracht waarmee de plotselinge stop van het economische en sociale leven de wereld van vandaag raakt, heeft geen voorbeeld. Economen zoals Taleb ofKrall ziet in de huidige Corona-pandemie precies de ‘Black Swan’-gebeurtenis waar niemand aan heeft gedacht en die ons in diepe en langdurige stagflatie kan storten. De paniek op de markten, bij overheden en bij de bevolking bewijst hun gelijk, ook al is deze zwarte zwaan niet de trigger van de crisis, maar alleen de vuurversneller.

Het essentiële

Sommigen hebben het misschien nog niet gemerkt, maar het eerste dat in deze crisis schaars werd, was geen toiletpapier, maar vertrouwen. Het vertrouwen dat onze samenleving morgen zal blijven functioneren, zoals we die achterlieten toen we gingen slapen, heeft diepe scheuren. Door de zekerheid van overvloed konden sommigen zelfs politieke minachting of minachting ontwikkelen. Zinnen als “we hebben twintig soorten yoghurt op de gekoelde plank, maar we kunnen de honger in de wereld niet overwinnen” klinken nog steeds in onze oren. Maar de overvloed, beschikbaarheid en betrouwbaarheid van onze toeleveringsketens zorgden ervoor dat we vertrouwen opbouwden en gewillig naar buiten kwamen of geen voorzorgsmaatregelen namen. Het duurde slechts enkele decennia om het menselijk gedrag te veranderen van tribale bijeenkomst in anonieme samenwerking. Het duurt slechts dagen om terug te vallen in het gedrag van de stammen en de gevestigde toeleveringsketens op de rand van instorting te brengen.

Ons coöperatieve gedrag werkte zelfs zo goed dat we ons geen zorgen maakten over hoe het tot stand kwam. We dachten dat de hele wereld tikte zoals wij. De overheid zorgde ervoor dat elektriciteit, water, gas, afvalverwerking, gezondheidszorg en de levering van yoghurt gegarandeerd waren! Het is niet lang geleden en het klinkt als een rare roep om hulp uit een andere tijd dat de zogenaamde Preppers op de radar van het Bureau voor de Bescherming van de Grondwet verschenen. De Süddeutsche komt nog in 2017 : “Zogenaamde” Prepper “bereiden zich voor op mogelijke rampen waarbij het rijksvoorzieningssysteem instort.”Hier wordt al verraderlijk “staat” genoemd, wanneer men eigenlijk via de vrije markt over voedselvoorziening moet spreken. Tegenwoordig heeft iedereen gelachen en gecriminaliseerd, maar Prepper kon nu seminars geven over magazijnbeheer, verbruiksberekening en voorraadvorming als er nog openbare evenementen waren.

Zwak leiderschap in de politiek

Crisistijden zijn goede tijden voor bekwame politici en helaas moet je beseffen dat die er op zijn minst niet bestaan op staats-, federaal of EU-niveau. Is de EU volgens haar eigen definitie niet precies zo’n orgaan dat, naast de nationale belangen, het welzijn van alle burgers voor ogen heeft en om niets belangrijker geeft dan het grote plaatje? Maar er waren en zijn geen noodplannen, geen uniforme aanpak tegen Covid-19, en ondanks het feit dat aan het hoofd van de machtigste instelling “EU-Commissie” Ursula von der Leyen staat, een arts van alle mensen.

In plaats daarvan ervaren we, zoals bij elke crisis, de wedergeboorte van natiestaten die grenzen kunnen sluiten, noodmaatregelen kunnen nemen en de strijdkrachten kunnen leiden. Behalve in Duitsland, waar bondskanselier Merkel zich zorgen maakt over haar plaats in de geschiedenis, in plaats van precies te doen wat de zwavelpartij al jaren eist (zij het om heel andere redenen): de grenzen sluiten. Haar excuus voor de mislukking in 2015 was dat de grens al open was en dus niet had kunnen worden geopend. Dit keer zal haar excuus zijn dat onze buren ons al hebben ontlast van het werk door hun grenzen te sluiten. Wat een zwakte!

Het is de zwakte van niets doen en niet regeren dat zij liever de gevolgen van haar eigen verzuim aanpakt dan actief te zijn in de crisis. Dit komt tot uiting in de manier waarop politieke verantwoordelijkheid tegenwoordig wordt aangenomen. In de crisis, niet bij mooi weer! Toen Helmut Schmidt, als burgemeester van Hamburg, het Amerikaanse leger opriep om te helpen bij de Elbe-overstroming in 1962, was hij strikt tegen de wet. De prijs van de mogelijke mislukking was duidelijk: hij zou zijn hoed moeten afnemen als zijn beslissing niet succesvol was geweest. Er waren vergelijkbare gevallen met Adenauer, Brandt, Kohl en Schröder. Onder Merkel is dat echter niet duidelijk.

Angstige aarzeling verlamt onbekwame politici van alle plaatsen waar beslissingen moeten worden genomen en te bestellen maatregelen die alleen centraal kunnen worden beslist en geordend. Dit en alleen dit is het domein van een staat of de EU, die zich liever bezighoudt met zo diep mogelijke regulering in het leven van het individu, zelfs als deze er niet om heeft gevraagd. Maar moedig handelen in tijden van crisis houdt in dat u verantwoordelijkheid moet nemen voor uw soevereine beslissingen – de juiste en de verkeerde. Verantwoordelijkheid nemen vandaag betekent echter alleen het verlaten van de kamer van een persconferentie samen met de verantwoordelijkheid nemen en in functie blijven.

Hoe weinig onze politici althans op federaal niveau hebben met de zorgen en behoeften van mensen, werd pas deze week duidelijk toen de landen rond Duitsland noodmaatregelen aankondigden na noodmaatregelen en er in Berlijn niets dringender moest worden besloten dan de verhoging van de omroepbijdragen 2021 . De beoordeling van deze tactloosheid ligt ergens tussen puur cynisme en koude minachting voor de burgers en de burgers zullen dat niet snel vergeten.

Teruggeworpen door Covid-19

We vertrouwden niet alleen op controle en garanties van de overheid, maar keken ook jarenlang naar onze wetgevende macht en legden de as van “politieke vormgeving” op de systemen die we als vanzelfsprekend hadden beschouwd, zoals de afwisseling van dag en nacht. Strategische reserves werden verkleind en verdwenen, noodplannen werden niet bijgewerkt, er werd geen rekening gehouden met veranderingen in de structuur en gewoonten van mensen. Sommigen herinneren zich misschien het niet-gelabelde ingeblikte vlees dat vroeger in batches op de markten verscheen toen het noodrantsoen werd verschoven in staatskampen. Lang geleden. Het Berlin Senate Reserve, opgericht ter nagedachtenis aan de blokkade van Berlijn, werd achterhaald verklaard en in 1989 afgeschaft. Als laatste herinnering aan de Koude Oorlog, crisisparaatheid en slechtere tijden, hebben velen tegenwoordig slechts de 12 uur repetitie van de lokale sirenes. Maar in plaats van te beseffen dat deze crisis niet kan worden verdreven met de gebruikelijke barricade-uitdrukkingen van “samen staan”, “houding tonen”, “open samenleving” en “hand in hand”, worden we gestraft met journalisten die Hoor het schot niet, zelfs niet als ze zich naast het kanon bevinden.

Teruggeworpen op de vraag waarop je nog steeds kunt vertrouwen in het leven – en gezien het gebrek aan leiderschap in onze politiek, is alles in het geding – vallen mensen in het meest zinloze gedrag. Omdat het bunkeren van al het wc-papier, alsof de bomen morgen geen cellulose meer produceren, geen rationaliteit en gepland gedrag vertoont. Maar we zijn gewoon vergeten hoe we ons moeten voorbereiden op crises, en de rudimentaire instincten die nog steeds bestaan, laten ons in richtingen gaan die geen psycholoog kan uitleggen.

Mijn oma, geboren in 1901 en getuige van twee wereldoorlogen, de Grote Depressie van 1929 en de ontberingen na 1945, vooral in Oost-Duitsland, glimlachte alleen maar moe bij het huidige hamsteren. Ze verzamelde echter kolen, aardappelen en bieten van de straat tot aan haar dood in 1977, toen voorbijrijdende voertuigen ze verloren en haar afkeer van voedselverspilling episch was! Omdat kolen en bieten de winter doorkomen, toiletpapier liever niet. Ze zou zeker niet hebben begrepen waarom de energievoorziening wordt overgeschakeld van binnenlandse kolen naar Russisch gas of vluchtige wind,

Nu wil ik niet het woord eenvoudig en beroofd leven zeggen dat nog steeds het dagelijkse leven was voor mijn oma. Het nastreven van voorraden toiletpapier kan ook anders worden geïnterpreteerd. De kern van onze beschaving zijn misschien de sanitaire en hygiënische prestaties in plaats van de op menswetenschappen gebaseerde kijk op de wereld. Anders zouden mensen liever Prechts werken of genderstudies inslaan in plaats van wc-papier om de crisis goed door te komen – al kan niet worden uitgesloten dat deze gebruikt kunnen worden voor persoonlijke hygiëne op de Zuidpool als de behoefte groot is is. Het werk van een loodgieter, tegelzetter of vuilophaal is waarschijnlijk belangrijker, belangrijker en waardevoller dan die van een hoogleraar vergelijkende genderologie. Maar terwijl de netwerken van de laatste in volle bloei zijn, negeren we de eerste al jaren.

Voelde, droomde en echte rampen

De politieke as van design bestrijkt echter veel gebieden en een hele reeks activisten kijkt naar het stomme snijwerk om de wereld te applaudisseren en te juichen. Steen voor steen wordt gebroken van de bestrating van de straat die we natuurlijk onder onze voeten hebben van de verworvenheden van de beschaving. Er is geen Covid-19 voor nodig om te erkennen dat systemen zoals energievoorziening, het gezondheidssysteem of de Bundeswehr al lang op de rand zijn genaaid, zodat er nauwelijks veerkracht in zit. Dit gebrek aan veerkracht ontbreekt vandaag pijnlijk.

Het feit dat de vrachtwagen, die de aanvoer van zeep, noedels en wc-papier naar de supermarkten kan brengen, overal de gedemoniseerde dieselmotor aandrijft, wordt pas voor sommige activisten vandaag duidelijk na het nalatig naleven van de eerste rijverboden in de strijd tegen kortlevende stikstofoxiden en een paar microgram fijn stof . De mensheid gered van het fijne stof sterft uit het nog fijnere “stof” van viraal DNA – evolutie heeft echt humor en kent geen genade met het opgeblazen ego van beruchte wereldredders. De ambulance, die een ingestorte milieuactivist met dieselvermogen naar de eerstehulpafdeling brengt, waar op bruinkool gebaseerde elektriciteit wordt gebruikt om de infusieapparatuur en ademhalingstoestellen te bedienen, is een perfecte satire voor probleemstomme probleemzoekers, die nooit hebben erkend of vergeten dat de natuur niet per se onze knuffelige vriend is, tegen wie we geweld hebben aangedaan en die we nu kunnen redden. Soms is de natuur gewoon de klootzak die gewoon het licht uitdoet terwijl we zonder wc-papier op het toilet zitten.

Covid-19, een onvriendelijke “hallo” uit de natuur

We gaan de laatste tijd ver. In 2015 was er in Parijs luid applaus om de opwarming van de aarde te stoppen, ja, om de trend te keren. Vandaag zitten we onder huisarrest in een land dat verschillende keren is vertraagd, terwijl de natuur de voorkeur geeft aan de lente buiten, de krokussen bloeien en de lenteachtige maartwind ons fluistert:

‘Zo kleine mensen, was dat je grootste angst? Dat de winter milder zou zijn en de zomer warmer? Je maakte je zorgen over eilanden in de Stille Zuidzee die gewoon niet in zee willen zinken. Je was bang voor de ijsbeer die je dacht te hebben gemist in Keulen, München of Hamburg, maar het gaat heel goed. De onderzoeksschepen die u uitstuurt om het smelten van de palen te documenteren, blijven steken in het ijs. Uw kinderen gingen op vrijdag niet naar school omdat ze bang waren voor de toekomst. Nu sluit een virus al je scholen en heb je echt reden om bang te zijn. Ik wil je leren dat je deel uitmaakt van deze planeet, niet haar normers of waakhonden. Je kwetsbaarheid ligt in je arrogantie, zonder aarzelen ergens in te springen,

Naast dit machtswoord van de natuur, voeg ik een kleine anekdote toe die nu, als we vechten als een samenleving tegen de afdaling en de ontbinding, een boodschap uit een gek verleden kan lijken.

In “betere tijden”, toen onze politici elke dag een andere zeug door het dorp achtervolgden om steeds absurdere manieren te vinden om het leven van mensen te reguleren en de technologische vooruitgang te versnellen, had onze minister van Milieu, Svenja Schulze, het gekke idee om voor te vechten CO2-besparingen gaan naar het internet. Je hoeft volgens Schulze niet altijd de hoogste resolutie voor beeld en video in te stellen , helemaal in de moderne disclaimer die Greta Thunberg zo leuk vindt.

Nu heeft Covid-19 ook de vrijdagdemo’s van de Greta-discipelen opgeblazen en teruggegooid in de genetwerkte kamers, en Greta roept Twitter op om de stakingen vanuit huis voort te zetten. En dat door foto’s van jezelf te plaatsen met een stakingsteken, waarop dezelfde eisen te zien zijn. Svenja Schulze en Greta Thunberg vechten hier aan hetzelfde front, en hoe succesvoller Schulzes zou zijn, de eis tot ontheffing zou zijn, des te erger zou het zijn om de eisen op de tekens van klimaatkinderen over pixelatie te lezen.

Een wereldredderbeweging die van nature teruggeduwd wordt in haar veilige, kunstmatige nissen en van daaruit moet kijken naar het uitsterven van haar boodschappen door hun realisatie. Ik zou dat dialectische overkill willen noemen!

Ten laatste nu zou het voor de laatste persoon duidelijk moeten zijn dat sommige dingen hier vreselijk mis zijn gegaan en dat de mensheid echt wordt blootgesteld aan meer elementaire bedreigingen die we nooit op de slip hebben gehad, in tegenstelling tot de waargenomen en veronderstelde bedreigingen.

Covid-19 betekent niet het einde van de beschaving. Maar misschien was het einde van de wereld waarvan we dachten dat het naar believen en discretie beheersbaar en veranderlijk was. Pas goed op jezelf, beste lezer. De situatie is ernstig en ik heb jullie allemaal nodig.