Indignatie redactie 
De EU is altijd goed voor verrassingen, maar zelden goed voor het grote publiek. De huidige verrassing houdt verband met de “Digital Services Act” (“DSA”) van de EU. Om meteen tot de kern van de zaak te komen: het gaat over officiële en massale online censuur.
EU censuur – “L’Etat, c’est moi” – “Ik ben de staat” – dat zou Lodewijk XIV gezegd hebben. En in een hedendaagse echo van die beroemde zin benadrukte Thierry Breton, EU-commissaris voor Interne Markt, herhaaldelijk – al in april – dat “ik de handhaver ben” wanneer hij sociale medianetwerken hekelt omdat ze “niet genoeg hebben gedaan” tijdens de recente Franse rellen en hen bedreigt met sancties. inclusief zelfs verbanning, als ze na 25 augustus op dezelfde manier inactief zouden blijven.
Niet genoeg gedaan, hoezo? Welnu, namelijk censureren: het op de sociale media onderdrukken van inhoud die volgens de Europese Commissie gezien de omstandigheden op de één of andere manier schadelijk is geweest. Vandaar het belang van de datum van 25 augustus. Op die dag is het namelijk precies vier maanden geleden dat de Europese Commissie officieel 17 “zeer grote online platforms” en twee “zeer grote online zoekmachines” heeft aangewezen, en vanaf die datum zullen de aangewezen entiteiten, volgens de onderstaande tijdlijn, de Digital Services Act (DSA) van de EU moeten naleven, de zoveelste wetgeving van de Europese Unie die is ontworpen om online-uitingen te ‘reguleren’ – d.w.z. te censureren.
Breton maakte zijn opmerkingen in gesprek met de Franse publieke omroep France Info, waarbij hij opmerkte dat de socialemediabedrijven in de toekomst proactief zullen moeten zijn in het verwijderen van inhoud, anders zullen er sancties volgen. “Als er haatzaaiende inhoud is,” zei hij, “inhoud die bijvoorbeeld oproept tot opstand, ook die oproept tot moord – omdat we dat ook hebben gezien, [van] individuen… zullen ze de verplichting hebben om deze onmiddellijk te verwijderen . Als ze dat niet doen, worden ze onmiddellijk bestraft.”
Gezien de overeenkomst tussen de opmerkelijk jonge demografie van de Franse relschoppers en de demografie van TikTok- en Snapchat-gebruikers is dit niet verrassend. Bovendien bestaat de inhoud die op grote schaal wordt aangehaald als circulerend op TikTok en Snapchat – en soms zelfs gereproduceerd in de traditionele Franse mainstream media zelf (zie bijvoorbeeld hier) – niet zozeer uit oproepen tot geweld, als wel uit videodocumentatie van het geweld dat is gebeurd.
Breton probeert het te laten lijken dat deze proliferatie van video’s van het Franse geweld op sociale media en via berichtenapps het echte doelwit is van zijn kritiek. De commissaris verwees er zelf naar en suggereerde zelfs dat platforms algoritmen gebruiken om dergelijk materiaal viraal te maken – alsof dat zou moeten! De schijnbare toegeeflijkheid die Breton aan de dag legt tegenover Twitter is ook niet verrassend, aangezien veel waarnemers merkten dat video’s van het Franse geweld die op Twitter waren geplaatst, snel verdwenen. Dit suggereert dat Twitter inderdaad proactief handelde om het betreffende materiaal te onderdrukken.
Men kan zich afvragen wat precies de rechtvaardiging is voor het onderdrukken van echte documentatie van het geweld en de vernietiging – dit is tenslotte een vorm van informatie, geen ‘desinformatie’ – en of de onderdrukking ervan niet feitelijk een leegte zal creëren die juist gevuld worden met niet-authentiek ‘nepnieuws’.
Zie bijvoorbeeld deze tweet over de brand van een ‘Alcazar’-bibliotheek in Marseille. Een Twitter ‘Community Note’ wijst er terecht op dat de ingesloten video van een ander gebouw is. Maar er wordt niet vermeld dat een kleine gemeentelijke bibliotheek met die naam feitelijk in brand werd gestoken door relschoppers in Marseille.
Rioters have destroyed the largest library in France with fire. The Alcazar Library in Marseille included an archive of one million rare and historically significant documents. Not a bad thing if you're trying to erase history and rewrite it. pic.twitter.com/Hrhy4jhoF5
— Project TABS (@ProjectTabs) July 5, 2023
De ‘zeer grote online-platforms’ zijn, net als bovenstaand voorbeeld, Facebook, Google, X (voorheen Twitter), etc. Hoewel zij nu al op grote schaal aan censuur doen noemen zij dat een ‘overtreding van hun eigen regels’. Maar het is gewoon niet het soort censuur dat de EU nu wil of zal invoeren.
Hoe het ook zij, Breton merkte op dat hij eerder naar Californië was geweest om ‘stresstests’ uit te voeren met de Amerikaanse sociale-mediabedrijven om hun voorbereiding op de DSA-deadline te garanderen, en hij merkte op dat hij naar China is gegaan om hetzelfde probleem met TikTok. Wat een ironie: een EU-functionaris die naar China reist om ervoor te zorgen dat een Chinees bedrijf bereid is te voldoen aan een Europese censuurwet!
Breton merkte ook op dat Mark Zuckerberg tijdens zijn bezoek aan Californië bevestigde dat hij “duizend mensen zou inhuren” – vermoedelijk om als menselijke censoren te dienen – om ervoor te zorgen dat Meta de EU-regels naleeft. Desalniettemin goten de journalisten van France Info wat koud water over het enthousiasme van Breton, waarbij ze opmerkten dat Meta nog niet eens plannen heeft om zijn Twitter-alternatieve Threads in de Europese Unie uit te rollen en zich afvroegen of een overdaad aan EU-regelgeving misschien niet een deel van de problemen zou veroorzaken ende Big Tech-bedrijven “schichtig” zouden maken.
Brussel wijst er graag op dat de EU opkomt voor de pivacy van haar burgers. Zo hebben in mei van dit jaar EU-toezichthouders Meta, het moederbedrijf van Facebook, een recordboete van 1,3 miljard dollar opgelegd ‘voor het overtreden van de EU-privacyregels’. De toezichthouder zei dat Meta een uitspraak uit 2020 van het hoogste gerechtshof van de EU had geschonden. Maar nauwelijks twee maanden later, op 10 juli 2023, kondigden de regering-Biden en de Europese Unie een overeenkomst aan, het ‘EU-VS Data Privacy Framework’.
De reeks gebeurtenissen suggereert een tegenprestatie. Facebook zou buigen voor verzoeken van het Witte Huis om censuur uit te oefenen in ruil voor zijn hulp aan de Europese Unie. “Dit is een grove schending van het Eerste Amendement”, zei professor Philip Hamburger van de Columbia Law School tegen Public, “niet alleen omdat het gaat om wat het Hooggerechtshof als ‘dwang’ beschouwt, maar ook omdat het ongrondwettelijk is dat de regering censuur uitoefent door middel van contracten of een samenzwering. En dat is wat hier gebeurde.”
Het Witte Huis was niet de enige entiteit die Facebook-censuur eiste. NGO’s en journalisten van NBC en de New York Times zetten Facebook ook onder druk om meer te censureren. Als reactie daarop hebben de leidinggevenden van Facebook de radicale ‘blackholing’-maatregel overwogen, die links naar externe websites blokkeert zonder gebruikers hiervan op de hoogte te stellen. Uit onlangs vrijgegeven e-mails blijkt duidelijk dat Facebook-bestuurders de grootste druk voelden van het Witte Huis en dat ze vreesden dat het Witte Huis hen op andere manieren zou beschadigen.
Of wat te denken van Google. Haar videoplatform YouTube heeft zijn beleid tegen desinformatie over Covid-19 vervangen door een algemeen ‘medisch desinformatiebeleid’ (Medical Misinformation Policy). Deze verbiedt alles van het platform dat niet in overeenstemming is met Bill Gates’ Wereldgezondheidsorganisatie WHO gepubliceerde beoordeling van ziekten en behandelmethoden en kondigt aan dat als de waarheid van de WHO verandert, wat er op YouTube geplaatst is automatisch zal veranderen.
Zoals in het begin van dit artikel reeds gezegd heeft de EU al een lijst samengesteld van zogenaamde ‘Very Large Online Platforms’ en ‘Very Large Online Engines’, die hoge boetes van de EU kunnen verwachten als ze zich niet aan de nieuwe regels willen houden. Daarbij gaat het dus vooral (in de mainstream media) over haatzaaiende uitlatingen, haatzaaiende uitlatingen, desinformatie en nepnieuws – waarbij je je kunt afvragen wat onder die twee laatste kenmerken verstaan wordt. Het mag alleen worden gebracht wat de EU toestaat. Natuurlijk is er kritiek op de Amerikaanse DSA en zorgen over de gevolgen in de EU, maar dit alles vindt geen enkele weerklank bij censoren.
De nieuwe EU-wetgeving heeft tot doel de waarden waar de EU het altijd over heeft in de ongebreidelde digitale wereld hoog te houden en te verdedigen. Alleen; onder de mantel van nobele bedoelingen gaat iets anders schuil. Een mechanisme dat een pijler van de democratie, namelijk het recht op vrijheid van meningsuiting, zal ondermijnen en neerhalen.
Strikt genomen is het onschendbare recht op vrijheid van meningsuiting in de EU al lang geleden afgeschaft. Vanwege politieke correctheid en wetten zoals bijvoorbeeld tegen haat op het net, en wat erdoor wordt beïnvloed, zijn om maar wat te noemen de Russische zenders RT (Russia Today) en Sputnik – in eerste instantie (want op een creatieve manier kom je er toch wel aan) – niet toegankelijk voor de burgers in de EU.
In dit verband heeft de EU zeer recent laten zien hypocisie tot kunst te hebben verheven. Een woordvoerster van het hoofd van het buitenlands beleid van de EU, Nabila Massrali, heeft het verbod op twee Franse televisiestations door de junta-regering van Niger veroordeeld als een ernstige schending van de fundamentele rechten op informatie en vrijheid van meningsuiting. De woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken sprong hierop in en reageerde op Telegram: “Mevrouw Massrali, we zijn erg blij dat u de aandacht heeft gevestigd op de toestand van de media en de rechten van journalisten in de wereld…”, daarbij natuurlijk verwijzend naar eerder genoemd verbod van de Russische zenders.
Maar ook op landelijk niveau wordt er volop gecensureerd. Op 13 mei 2020 heeft het Franse parlement een wet aangenomen die online platforms zoals Facebook, Google, Twitter, YouTube, Instagram en Snapchat verplicht om gemelde ‘haatdragende inhoud’ binnen 24 uur en ‘terroristische inhoud’ binnen een uur te verwijderen. Als dat niet gebeurt kan het leiden tot exorbitante boetes tot € 1,25 miljoen of 4% van de wereldwijde omzet van het platform als het herhaaldelijk niet lukt om de inhoud te verwijderen. De Franse wet is rechtstreeks geïnspireerd door de controversiële Duitse NetzDG-wet, aangenomen in oktober 2017, en wordt expliciet vermeld in de inleiding van de Avia-wet. Zoals bekend vindt de Duitse overheid dat haar burgers hun “Maul halten” moeten.
En wat ons eigen land betreft: de lange arm van de wet reikt ook hier ver. In 2016 “kregen zo’n twintig tegenstanders van de plannen [om asielzoekerscentra te vestigen] in de regio Leeuwarden thuis politiebezoek.” Met andere woorden: ook hier vindt staatscensuur plaats en het roept daarmee de vraag op of ons land veranderd is in een politiestaat. In hetzelfde jaar in Sliedrecht kwam de politie naar het kantoor van Mark Jongeneel en vertelde hem dat hij “te veel” tweette en dat hij “op zijn toon moest letten“: zijn tweets “komen misschien opruiend over”. Zijn overtreding? In één tweet stond: “Het College van #Sliedrecht komt met een voorstel om de komende twee jaar 250 vluchtelingen op te nemen. Wat een slecht idee!”
We praten nu over gebeurtenissen van zeven jaar geleden! Het zal er sindsdien niet beter op geworden zijn…..
Trouwens: het gevaar ligt overal op de loer. De online encyclopedie Wikipedia heeft ingestemd met een door de Zweedse overheid gefinancierd programma om haar artikelen over klimaatverandering te ‘verbeteren’. Een bij de VN aangesloten instituut, betaald door verschillende regeringen, leidt de onderneming. Dit zou ervoor moeten zorgen dat Wikipedia alleen het officiële verhaal over klimaatverandering publiceert en dat tegenstellingen op zijn best als onwetenschappelijke onzin worden gepresenteerd. Het is maar dat u het weet.
Overigens: de eerder genoemde Thierry Breton zou over internetbeperkingen hebben gezegd: “Ik ben de handhaver. Ik vertegenwoordig de wet, wat de wil is van de staat en het volk..” En als bijzaak zou hij hebben gezegd: ‘Het is op vrijwillige basis. Wij dwingen niemand.” Dat kan men echter niet echt geloven. Iedereen die de media verbiedt, en de EU doet dat – naar verluidt om haar burgers niet bloot te stellen aan propaganda – en het beperkt het werk van journalisten die niet welkom zijn, vertrapt de vrijheid van meningsuiting en is meer dan ongelooflijk geworden. Al met al blijkt dat de realisatie van het Vierde Rijk al veel dichterbij is dan mensen denken….
