Amerika kan Israël helpen zonder het ICC aan te vallen
ICC Al wekenlang richten Israëlische regeringsfunctionarissen zich op het Internationaal Strafhof, waarvan zij verwachtten dat het arrestatiebevelen zou uitvaardigen tegen Israëlische leiders wegens vermeende oorlogsmisdaden. Het is nu duidelijk dat ze zich terecht zorgen maakten. Op 20 mei maakte ICC-hoofdaanklager Karim Khan bekend dat hij arrestatiebevelen heeft aangevraagd tegen drie leiders van Hamas – waaronder het hoofd ervan, Yahya Sinwar – evenals de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en Yoav Gallant, de minister van Defensie van het land.
Hij beschuldigt de Hamas-leiders van oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid die voortvloeien uit de aanval van de groep op Israël op 7 oktober, waarbij meer dan 1.100 mensen werden gedood en aangevallen, en de voortdurende gevangenneming en mishandeling van gijzelaars in de Gazastrook. Tot de vermeende Israëlische misdaden behoren onder meer het gebruik van hongersnood als wapen en het achterhouden van humanitaire hulp aan de burgerbevolking in Gaza.
Het is nu aan de kamer van vooronderzoek van de rechtbank of de arrestatiebevelen moeten worden uitgevaardigd, een beslissing die enkele maanden kan duren om te overwegen.
Israël heeft duidelijk gemaakt dat het van plan is de rechtbank aan te vallen en er niet mee samen te werken. Velen hebben betoogd dat de Verenigde Staten zich in deze inspanning bij de Israëli’s moeten aansluiten. Eerder deze maand ondertekenden twaalf Republikeinse senatoren een brief waarin ze beloofden wraak te zullen nemen op de rechtbank als de zaak doorgaat. “Richt op Israël en wij zullen u aanvallen”, waarschuwden ze, en dreigden ICC-werknemers en medewerkers, en zelfs hun familieleden, te sanctioneren.
De Amerikaanse president Joe Biden hekelde het besluit van het ICC om Israëlische leiders te vervolgen wegens oorlogsmisdaden en noemde de aanvraag voor arrestatiebevelen ‘schandalig’. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, vertelde de Senaatscommissie voor Buitenlandse Betrekkingen op 21 mei dat de regering Republikeinse voorstellen zou overwegen om wraak te nemen op de rechtbank en “van daaruit verder te gaan”.
Het ICC aanvallen is de verkeerde manier om te reageren. De regering-Biden heeft niet gesuggereerd dat de beschuldigingen ongegrond zijn, en dat kan ook niet. De regering is al maanden zeer kritisch over het onvermogen van de regering-Netanyahu om genoeg hulp toe te laten in Gaza.
Eerder deze maand bracht het een rapport uit waarin werd vastgesteld dat het Israëlische leger “humanitaire hulpverleners en faciliteiten heeft getroffen” en dat “talrijke geloofwaardige” rapporten “vragen hebben opgeworpen over de naleving door Israël van zijn wettelijke verplichtingen onder [internationaal humanitair recht] en van de beste praktijken. om de schade aan de burgerbevolking te beperken.”
Het opleggen van sancties aan het hof en zijn functionarissen zou een duidelijke boodschap afgeven: de inzet van de Verenigde Staten voor internationale gerechtigheid is niet principieel, maar puur politiek. In plaats daarvan zou de regering-Biden met Israël moeten samenwerken om te profiteren van de enige zekere manier om de procedure tegen Israëlische functionarissen te laten ontsporen en tegelijkertijd de zaken tegen de Hamas-leiders door te laten gaan: Israël aanmoedigen om zijn eigen oprechte onderzoek naar zijn acties in Gaza te ondernemen.
GEVAL VOOR GEVAL
Je zou je redelijkerwijs kunnen afvragen of de rechtbank wel jurisdictie heeft over Hamas-leiders en Israëlische regeringsfunctionarissen. Israël is geen partij bij het Statuut van Rome, het verdrag dat het hof in het leven heeft geroepen. Maar de ‘Staat Palestina’ is partij bij het hof sinds zij in 2015 het Statuut van Rome heeft ondertekend. Rond dezelfde tijd heeft zij een verklaring ingediend waarin zij de jurisdictie van het ICC aanvaardt ‘in de bezette Palestijnse gebieden, inclusief Oost-Jeruzalem. .”
Op basis van die verklaring maakte de toenmalige aanklager Fatou Bensouda bekend dat zij een “vooronderzoek” had geopend naar de situatie in Palestina, en in december 2019 verzocht zij om een uitspraak om de territoriale reikwijdte van de jurisdictie van het ICC te verduidelijken. In 2021 bepaalde de kamer van vooronderzoek dat de jurisdictie van de rechtbank “zich uitstrekt tot Gaza en de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem.”
De Verenigde Staten maakten destijds bezwaar tegen het besluit van het ICC om zijn jurisdictie tot die plaatsen uit te breiden. Het stelde: “De Palestijnen kwalificeren zich niet als een soevereine staat en zijn daarom niet gekwalificeerd om als staat lid te worden van, als staat deel te nemen aan of jurisdictie te delegeren aan het ICC.” De Verenigde Staten zijn echter geen partij bij het Statuut van Rome, en dat beperkt hun invloed op de manier waarop het ICC functioneert.
Bovendien erkennen de Verenigde Staten en Israël Palestina niet als staat, maar ruim 140 andere staten doen dat sinds deze week wel, waaronder Spanje, Noorwegen en Ierland. Eerder deze maand stemde de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties met 143 stemmen tegen negen voor een resolutie die nieuwe “rechten en privileges” verleent aan de “Staat Palestina” bij de VN, waarbij bijna alle rechten aan de delegatie worden uitgebreid, behalve het stemrecht.
Dat is een voorrecht dat alleen de Veiligheidsraad, waar de Verenigde Staten een veto over hebben, kan verlenen. De Verenigde Staten waren samen met Israël een van de negen staten die tegen de resolutie stemden. Na de aankondiging van Khan bevestigde Blinken opnieuw het standpunt van de VS dat het ICC geen jurisdictie heeft over “deze kwestie”.
Voor Israël zijn de daden in kwestie het vermeende gebruik van uithongering als oorlogsmethode en het weigeren van humanitaire hulp aan de bevolking van Gaza. Zoals de verklaring van Khan uitlegt: “Israël heeft opzettelijk en systematisch de burgerbevolking in alle delen van Gaza beroofd van voorwerpen die onmisbaar zijn voor het menselijk voortbestaan.”
De verklaring citeert de waarschuwing van VN-secretaris-generaal António Guterres van twee maanden geleden, toen hij zei: “1,1 miljoen mensen in Gaza worden geconfronteerd met catastrofale honger – het hoogste aantal mensen ooit gemeten – waar en wanneer dan ook” als resultaat van een “volledig door de mens veroorzaakte ramp.” Sindsdien heeft directeur van het Wereldvoedselprogramma, Cindy McCain, gerapporteerd dat er in het noorden van Gaza een “volledige hongersnood” aan de gang is.
Half april zei Samantha Power, de beheerder van het Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling, dat het “geloofwaardig” was om te beoordelen dat er in delen van Gaza hongersnood heerste. De Verenigde Staten hebben Netanyahu herhaaldelijk onder druk gezet om de hulpstroom naar Gaza te vergroten, grotendeels zonder succes.
Het ICC aanvallen is de verkeerde manier om te reageren.
Khan richt zich waarschijnlijk op uithongering en beperking van de hulp, om de eenvoudige reden dat deze misdaden het gemakkelijkst aan te tonen zijn. Op 9 oktober legde Gallant inderdaad een verklaring af die door sommigen werd gezien als in wezen een bekentenis van precies de daden die door Khan werden aangeklaagd. Gallant verklaarde : “Ik heb opdracht gegeven tot een volledige belegering van de Gazastrook. Er zal geen elektriciteit zijn, geen voedsel, geen brandstof, alles is gesloten. We vechten tegen menselijke dieren, en we handelen dienovereenkomstig.”
Het verzoek van de aanklager van het ICC is verre van de eerste keer dat deze beschuldigingen tegen Israël zijn geuit sinds 7 oktober. Op 19 maart zei het hoofd van de mensenrechten van de VN, Volker Türk, dat het Israëlische beleid om de hulpstroom naar Gaza te beperken zou kunnen neerkomen op een oorlogsmisdaad. Diezelfde maand bracht Oxfam, een niet-gouvernementele organisatie die zich richt op de verlichting van de mondiale armoede, een verklaring uit dat Israël “de honger nu al meer dan vijf maanden als oorlogswapen gebruikt.”
Hoewel het besluit om de arrestatie van Netanyahu en Gallant te verzoeken de meeste aandacht krijgt, is het belangrijk op te merken dat Khan ook arrestatiebevelen zoekt voor topfunctionarissen van Hamas. Die aanvraag richt zich op de aanval van Hamas op 7 oktober en de behandeling van de gijzelaars die op die dag zijn genomen, van wie velen nog steeds worden vastgehouden en misbruikt in Gaza.
Khan beweert dat er talloze oorlogsmisdaden zijn begaan tegen de gijzelaars die in Gaza gevangen worden gehouden, waaronder verkrachting en andere daden van seksueel geweld, marteling, andere onmenselijke handelingen, wrede behandeling en aantasting van de persoonlijke waardigheid. Zowel Sinwar als Mohammed Deif, opperbevelhebber van de militaire vleugel van Hamas, zouden in Gaza wonen, maar Ismail Haniyeh, de voorzitter van het politieke bureau van Hamas, woont in Doha, Qatar.
Qatar is geen partij bij het ICC en is daarom niet verplicht hem uit te leveren, maar Khan’s verzoek om een arrestatiebevel zal waarschijnlijk de druk vergroten die Qatar van de lidstaten van het ICC ondervindt om hem uit te leveren voor vervolging.
HOF VAN LAATSTE REPARATIE
Tot nu toe zijn er alleen aanvragen voor arrestatiebevelen ingediend. Het blijft mogelijk dat de Kamer van vooronderzoek de verzoeken niet inwilligt. Gezien de politieke gevoeligheid van de zaak heeft Khan dit openingsverzoek echter vrijwel zeker beperkt tot arrestatiebevelen waarvan hij denkt dat hij die zal kunnen verkrijgen. Hij heeft waarschijnlijk gelijk.
Een panel van vooraanstaande experts op het gebied van internationaal recht, bijeengeroepen door Khan om de volledige aanvragen en de ondersteunende materialen te beoordelen – waarvan er nog geen enkele publiekelijk is vrijgegeven – kwam tot de conclusie dat de materialen ‘redelijke gronden aantonen om aan te nemen dat het Hof jurisdictie heeft over de misdaden die zijn uiteengezet’. in de verzoeken om arrestatiebevelen, dat deze misdaden zijn gepleegd en dat de verdachten daarvoor verantwoordelijk zijn.”
Israël heeft nog steeds één trefzekere manier om de zaken tegen Netanyahu en Gallant te laten ontsporen: ze zelf onderzoeken en, indien gerechtvaardigd, vervolgen. Het Statuut van Rome maakt duidelijk dat het ICC zijn jurisdictie alleen kan uitoefenen als een staat niet bereid of niet in staat is een onderzoek af te ronden en, indien nodig, zelf een misdrijf te vervolgen. Khan’s kantoor zei dat het geen “enige informatie had ontvangen die blijk gaf van echte actie op binnenlands niveau [in Israël] om de vermeende misdaden of de onderzochte personen aan te pakken.”
Als Israël een actief en oprecht onderzoek naar dezelfde zaken zou beginnen, zou het de ontvankelijkheid ervan voor de rechtbank kunnen aanvechten. Deze uitdaging zou de overhand hebben, zelfs als ze uiteindelijk worden vrijgesproken, zolang de procedure maar oprecht is.
Er komen vrijwel zeker meer verzoeken om arrestatiebevelen. Ook deze zouden kunnen worden vermeden door een echt onderzoek door Israël. Israël had het huidige verzoek met succes kunnen tegenhouden en misschien zelfs helemaal kunnen voorkomen door een onderzoek te openen en vervolgens om uitstel van het onderzoek van de rechtbank te verzoeken, geheel of gedeeltelijk in het licht van zijn eigen binnenlandse procedures – een stap die het land weigerde te zetten. Maar het is nog niet te laat om van koers te veranderen.
BIJKOMENDE SCHADE
Er zijn mensen in het Congres die willen terugkeren naar de totale oorlog van de regering-Trump tegen de rechtbank. Een wetsvoorstel dat in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is voorgesteld – de Illegitimate Court Counteraction Act genoemd – zou de visa van elke ICC-werknemer of medewerker die betrokken is bij het onderzoek naar de oorlog in Gaza sanctioneren en intrekken. Hoewel dit wetsvoorstel misschien niet genoeg stemmen krijgt om aangenomen te worden, heeft de regering-Biden aangegeven open te staan voor samenwerking met de Republikeinen om wraak te nemen op de rechtbank. Dat zou een grote vergissing zijn.
Zelfs als de rechtbank arrestatiebevelen uitvaardigt, blijft de kans op een strafrechtelijk proces tegen Netanyahu of Gallant een kleine mogelijkheid. Het is zeer onwaarschijnlijk dat Israël een van beide binnenkort zal overdragen voor berechting. Het belangrijkste effect van arrestatiebevelen zal waarschijnlijk zijn dat hun legitimiteit wordt ondermijnd en dat het voor hen onmogelijk wordt om naar welke lidstaat dan ook van het ICC te reizen zonder risico op arrestatie.
Intussen zouden sancties tegen ICC-personeel de inspanningen van Washington ondermijnen om Rusland voor de rechter te brengen voor zijn misdaden in Oekraïne. In de nasleep van de Russische invasie werd het hof in een resolutie van de Senaat, gesponsord door de Republikeinse senator Lindsey Graham en mede gesteund door leden van beide partijen, beschreven als “een internationaal tribunaal dat de rechtsstaat probeert te handhaven, vooral op gebieden waar geen rechtsstaat bestaat.
” Wetgeving die in 2023 werd aangenomen, wijzigde de bestaande wetgeving om de Verenigde Staten in staat te stellen te helpen bij onderzoeken en vervolgingen van vreemdelingen die verband houden met de situatie in Oekraïne. Dat heeft op zijn beurt geleid tot een ongekend niveau van samenwerking tussen het ICC en de Verenigde Staten, wat tot nu toe heeft geresulteerd in vier arrestatiebevelen – waaronder één voor de Russische president Vladimir Poetin zelf.
Sancties zouden ook de samenwerking op het gebied van de aansprakelijkheid voor misdaden in Soedan in gevaar brengen nu er een nieuwe genocide dreigt, evenals de bescherming van getuigen en de inspanningen om voortvluchtigen te arresteren.
Israël zou zelf een echt onderzoek moeten starten.
Vergeldingsmaatregelen tegen het ICC zouden ook het vermogen van de Verenigde Staten om in andere situaties in de toekomst voor internationale gerechtigheid te pleiten, verlammen. De Verenigde Staten hebben het pleiten voor mondiaal strafrecht al lang tot een sleutelelement van hun buitenlands beleid gemaakt.
Ambassadeur voor Global Criminal Justice Beth Van Schaack reist de wereld rond om staten onder druk te zetten om aan hun internationale wettelijke verplichtingen te voldoen en ervoor te zorgen dat zij degenen die internationale misdaden begaan ter verantwoording roepen. Deze inspanningen zouden ineffectief worden als de Verenigde Staten de strafrechtelijke aansprakelijkheid alleen voor geopolitieke tegenstanders zouden steunen.
Het tonen van hypocrisie als reactie op het werk van het ICC zou de Verenigde Staten verder isoleren en vervreemden op het wereldtoneel, op een moment waarop het land verwikkeld is in een strijd om de harten en geesten van mensen en staten over de hele wereld om de op regels gebaseerde internationale orde te handhaven. . De poging om invloed in het buitenland te verwerven vereist niet alleen het creëren van effectieve economische of militaire banden.
Het vereist ook dat wordt aangetoond dat de Verenigde Staten kunnen voldoen aan de beginselen die zij beweren te steunen. De aanval op het ICC bewijst precies het tegenovergestelde: het laat zien dat de Verenigde Staten mondiale gerechtigheid alleen steunen als deze wordt toegepast op hun tegenstanders. En daarmee suggereert het dat de toewijding van de Verenigde Staten aan de rechtsstaat zich slechts uitstrekt voor zover hun naakte eigenbelang op de korte termijn dit toelaat. Er is geen veiliger manier om de mondiale rechtsorde te eroderen.
De Verenigde Staten moeten hun sterkste steun blijven bieden aan de veiligheid van Israël. Maar daarvoor is geen aanval op de rechtbank nodig. Als de Verenigde Staten en Israël werkelijk geloven dat er geen wettelijke basis is voor de beschuldigingen, moeten ze de bluf van de aanklager van het ICC noemen.
Israël zou zelf een echt onderzoek moeten starten. Zij moet blijk geven van haar toewijding aan de rechtsstaat en gerechtigheid door het bewijsmateriaal zorgvuldig te beoordelen en aan te tonen dat de beschuldigingen inderdaad ongegrond zijn. Het openen van een echt onderzoek zou de hand van de rechtbank dwingen, omdat zij volgens haar eigen regels geen andere keus zou hebben dan de zaken tegen Netanyahu en Gallant niet-ontvankelijk te verklaren, terwijl de zaken tegen de leiders van Hamas zouden worden voortgezet.
Het is uiteraard uiterst onwaarschijnlijk dat Netanyahu, die al wordt geconfronteerd met binnenlandse beschuldigingen van corruptie, instemt met een binnenlands onderzoek. Hij is ongevoelig gebleken voor de druk van de VS en negeert keer op keer de oproepen van de regering-Biden om burgers in Gaza beter te beschermen, terwijl hij en Gallant een oorlog blijven voeren die Biden “willekeurig” en “overdreven” heeft genoemd.
Als Israël geen gebruik wil maken van de enige trefzekere manier om de procedure te beëindigen voordat ze verder gaan, mogen de Verenigde Staten hun geloofwaardigheid niet aantasten louter en alleen om de mannen te beschermen die elke waarschuwing hebben genegeerd.