Indignatie redactie 
De rijkste man op deze planeet, Elon Musk, heeft zijn oog laten vallen op Twitter, het sociale medium met wereldwijd zo’n 250.000 dagelijkse gebruikers. En zoals alles bij de hyperkinetische Musk, gaat dat gepaard met veel show, grote retoriek, stunts en mediaballonnen. Zoals het plan om van het Twitterhoofdkwartier in San Francisco een opvangcentrum voor daklozen te maken. Of de belofte om een ‘Edit’-knop te installeren, waarmee men nadien nog een post kan corrigeren, al was het maar op spellingsfouten.
Toen ze bij Twitter zagen dat Elon Musk op een diefje al 9% van de aandelen had weten te verwerven, schoten ze wakker en boden hem een zitje in de Raad van Bestuur aan. Niet uit goedhartigheid. Op die manier zou hij volgens de statuten nooit meer dan 15% mogen verwerven, een valstrik waar Musk uiteraard niet intrapte. Dus geen zitje, dank u, maar wel ineens een zogenaamd vijandelijk bod op alle aandelen, heel het bedrijf dus.
De bedoeling is om het dan van de beurs te halen en als een echt privé-bedrijf te runnen, zonder bemoeienis van een beurswaakhond of aandeelhouders. 43 miljard dollar mag dat kosten, hetzij 54,20 dollar per aandeel. Op het ogenblik van dit schrijven noteren we een beurswaarde van 48,45 dollar.
Het bestuur liet het daar niet bij, en introduceerde een zgn. ‘gifpil’ tegen vijandige overnames: een uitgifte van nieuwe aandelen aan een lagere prijs, enkel voor bestaande aandeelhouders, wat de globale waarde van het bedrijf doet zakken.
Een filantropisch jasje
Tot zover de boekhoudkundige finesses. Maar waarom wil de Tesla-CEO zo graag ’s werelds langste toog zo graag in zijn portefeuille? Hij zegt het zelf: ‘Ik investeer in Twitter omdat ik geloof in het potentieel om een platform te zijn voor het vrije woord over de hele wereld, en ik vind dat vrije meningsuiting een maatschappelijke noodzaak is voor een goed werkende democratie”.’
Nu ben ik een van de grootste voorstanders van vrije meningsuiting die er op deze aardkloot rondlopen, en vind dus dat zelfs Dries Van Langenhove het mag voorstellen alsof ‘de Oekraïense oorlogsmisdadigers Rusland willen vernietigen’. Ook ranzige, van de pot gerukte, of gewoon oerdomme meningen hebben bestaansrecht en moeten kunnen geuit worden. Al was het maar omwille van hun amusementswaarde. En om de politieke correctheid wat jeuk te bezorgen.
Er is effectief van alles mis met Twitter. Het censureert en blokkeert accounts naar eigen goeddunken. Donald Trump werd er het meest notoire slachtoffer van. En ook hier laat ik het foutief aan Voltaire toegeschreven motto spreken: ‘ik haat uw mening, maar zou mijn leven geven voor het recht om hem te verkondigen’. Tot zover klinkt het motief van Musk om orde op zaken te zetten aanlokkelijk en zelfs idealistisch.
Echter, als de rijkste man ter wereld een bod doet op het grootste meningenplatform, zouden toch wat alarmbellen moeten afgaan. Ook al wordt ons het volledige, onverkorte Rijk der Vrijheid beloofd. Elon Musk is een hele slimme kerel, voor wiens grensverleggend technisch vernuft ik een groot respect heb. Maar hij is ook een gehaaid zakenman die zijn plannen voortreffelijk weet te verpakken in een filantropisch jasje.
Musk for president
Want laten we wel wezen, achter Twitter zit een zakenmodel, of dacht u dat dit sociaal medium echt was opgericht voor de vrije mening? Zoals Facebook is het een digitale reclamegazet, die data genereert uit wat gebruikers posten: foto’s, filmpjes en tekst, waarmee dan weer gericht kan geadverteerd worden.
Dat is de reden waarom momenteel zelfs Saoedische prinsen een belangrijk aandelenpakket bezitten: Twitter blijft een goudhaantje. Voor 2021 noteerde het bedrijf een omzet van iets meer dan 5 miljard dollar. Voor 2023 wordt gemikt op minstens 7,5 miljard dollar of meer. De pandemie gaf de sociale netwerksite een enorme boost.
Maar Elon Musk vond de zwakke plek, en buit die handig uit in een overnamestrijd die voorlopig onbeslecht is. Door zich op te werpen als verdediger van de democratie en het absolute vrije meningrecht, wil de nieuwe Twitterbaas-in-spe een morele bonus creëren die nieuwe gebruikers zal aanlokken, nog meer adverteerders, en – daar gaat het om – omzet en winst de hemel in zal katapulteren. The sky is the limit.
Soit, ik heb via mijn account zelf een kleine poll georganiseerd. 63,8 %, dus twee derden van de deelnemers, vindt het een goede zaak als Elon Musk eigenaar wordt. Mocht de netwerksite een referendum onder zijn gebruikers houden, de uitslag zou allicht aan duidelijkheid niets te wensen overlaten.
Dat weet de flamboyante Musk zonder twijfel ook, en het zal zijn ambitie sterken om het sociale medium te promoten als dé plek waar de democratie van dit millennium haar beslag zal krijgen. Een vorm van directe democratie waar iedereen zijn zeg mag doen en er over alles gestemd kan worden. Dat alles natuurlijk met veel reclame tussendoor. Twitter promoveert dan van langste toog ter wereld tot virtueel parlement, dat de klassieke representatieve democratie naar de prehistorie zal verwijzen. Daarmee bedoel ik het gedoe met stembussen, hokjes, gordijntjes, afgevaardigden, partijen, palavers die een regering op de been moeten krijgen enzovoort. Rara wie van dat nieuwe digitale supercontinent de president-fondateur wordt.
Iets als een cryptomunt?
U vindt dat misschien ver gezocht, maar we spreken hier wel over Elon Musk, de visionaire entrepreneur die het klimaat wil redden met elektrische auto’s, de democratie door Twitter over te nemen, en de wereldvrede door Rusland op te kopen. Het laatste voor een prikje, nu ze quasi failliet zijn door de Oekraïne-sancties. Mislukken al deze filantropische projecten en gaat de planeet toch naar de haaien, dan is er nog SpaceX, het bedrijf dat raketten ontwerpt om naar Mars te reizen, althans voor wie zo’n ticket tijdig reserveert én kan betalen.
Niemand zegt overigens dat er maar plaats is voor één sociaal netwerk, er mogen er voor mijn part tien of honderd naast mekaar bestaan, al komt dat het zakenmodel slechter uit want dan versnipper je de adverteerdersmarkt. De echte webdemocratie is niet monolithisch maar multidimensioneel, bestaat uit kleine vrijplaatsen, enclaves, een blog hier, een site daar, in een los verband. Daarbij is er nog een leven zonder Twitter of Facebook, een goed leven zelfs, en is de constante oververhitting van de meningenmachine helemaal geen goede zaak voor het Bruto Planetair Geluk, als ik deze term eens mag gebruiken.Elon Musk ziet elk project als een raket, zo zit zijn brein in mekaar. Helaas heb ik niet voldoende blind geloof in het kapitalisme om te denken dat Musk Twitter wil kopen om de democratie te redden. Hij kan het medium overmorgen weer in de etalage zetten als de waarde is opgekrikt, om het – wie weet? – aan de Chinezen te verpatsen.
Dé oplossing om Twitter – en andere giganten als Google en Youtube – te democratiseren is wellicht elke controle loslaten en de site laten functioneren als een cryptomunt, een volautomatisch, gedecentraliseerd webplatform zonder eigenaars en zelfs zonder administrators. Enigszins vergelijkbaar met Wikipedia ook. Als dat het einddoel zou zijn van Musks overname, dan zou ik dat waarachtig filantropisch vinden. Maar voor 43 miljard dollar een raket blindweg de ruimte inschieten, zonder te weten waar hij gaat landen, neen, dat zie ik zelfs Elon Musk niet doen.
Wordt vervolgd.
