Midden in het wetgevingsproces maakt EU-commissaris voor Binnenlandse Zaken Ylva Johansson reclame voor chatcontrole in landen die kritisch staan tegenover de regelgeving. Er wordt gebruik gemaakt van politieke microtargeting, die de Europese Commissie eigenlijk strenger wil reguleren.
In september maakte EU-commissaris voor Binnenlandse Zaken Ylva Johansson reclame voor chatcontroles in landen die kritisch staan tegenover de geplande EU-regelgeving. Ze selecteerde de reclamedoelgroep op basis van religieuze en politieke opvattingen. Dit is politieke microtargeting – een vorm van gerichte reclame die de EU eigenlijk strenger wil reguleren vanwege de mogelijkheid van manipulatie . En dit bevindt zich midden in het wetgevingsproces, terwijl de Raad strijdt voor een meerderheid voor het project.
Dat ontdekte de Nederlandse advocaat en digitaal expert Danny Mekić: hij deed onderzoek naar de transparantierapporten van X , waarin het platform details over politieke advertenties moet vermelden. Volgens zijn gastartikel in de Volkskrant – hier staat een Engelse versie op zijn website – werd de campagne voor chatcontrole gelanceerd vanaf 15 september, de dag nadat duidelijk werd dat het voorstel van de Europese Commissie geen meerderheid onder de lidstaten had . De campagne zou ruim drie miljoen keer zijn gespeeld in Nederland , Zweden, België, Finland, Slovenië, Portugal en Tsjechië.
De Volkskrant zegt:
De campagne […] maakt gebruik van schokkende beelden van jonge meisjes naast eng uitziende mannen en bedreigende muziek en maakt gebruik van een vorm van emotionele chantage door te suggereren dat de tegenstanders van de wet kinderen niet willen beschermen tegen misbruik.
⚠️Misbruikers verbergen zich achter hun beeldschermen terwijl kinderen in stilte lijden
⏳Het is hoog tijd om een einde te maken te maken aan seksueel kindermisbruik #online
🇳🇱De meerderheid van de burgers ondersteunen het voorstel #EUvsChildSexuelAbuse
En jij? Lees hier ↓
— EU Home Affairs (@EUHomeAffairs) September 18, 2023
Ook de inhoud van de reclame is misleidend. Ze zijn gebaseerd op controversiële opiniepeilingen van de Europese Commissie zelf (pdf), die wijzen op hoge goedkeuringscijfers voor chatcontrole. In de vraag werd echter niet ingegaan op de negatieve effecten en werd zeer algemeen gevraagd of er online naar afbeeldingen van misbruik moest worden gezocht. Andere enquêtes over chatcontrole, zoals die van Novus of YouGov, schetsen een heel ander beeld van de mening.
Religieuze en politieke attitudes gebruikt
Mekić verwijst naar de transparantierapporten van X ( België , Tsjechië , Finland , Nederland , Portugal , Zweden , Slovenië – elk CSV), die informatie geven over overheidsverzoeken. Deze laten zien hoe de Europese Commissie politieke microtargeting heeft gebruikt. De doelgroepen van de campagne zijn bewust op maat gemaakt, zodat de advertenties niet verschijnen bij mensen die om gegevensbescherming geven (mensen die geïnteresseerd zijn in Julian Assange) en bij eurosceptici (mensen die ‘nexit’, ‘brexit’ en ‘spanexit’ steunen). of geïnteresseerd in Victor Orbán, Nigel Farage of de Duitse politieke partij AfD)”.
Bovendien werden volgens het rapport ook mensen die geïnteresseerd waren in het christendom uitgesloten. De veronderstelling hier zou kunnen zijn dat deze mensen sowieso al voorstander zijn van de EU-regelgeving.
Volgens Mekić schendt deze microtargeting op basis van politieke en religieuze overtuigingen niet alleen de advertentieregels van X, maar ook de EU Digital Services Act en de Algemene Verordening Gegevensbescherming.
Het Nederlandse Europarlementariër Sophie in’t Veld dient een formeel verzoek in bij de Europese Commissie, dat zij vooraf openbaar heeft gemaakt (PDF) . Daarin vraagt ze onder meer wat het doel is van een “campagne ter bevordering van een zeer gevoelig wetgevingsvoorstel” midden in het wetgevingsproces van het Parlement en de Raad. Tegelijkertijd vraagt ze zich af of de campagne in lijn is met de Algemene Verordening Gegevensbescherming en de Wet Digitale Diensten.
“Nieuw dieptepunt”
Konstantin Macher van Digitalcourage, een burgerrechtenorganisatie die campagne voert tegen chatcontrole, vertelt netzpolitik.org: “Met microtargeting en desinformatie voor chatcontrole bereikt de Europese Commissie een nieuw dieptepunt in haar campagne voor de surveillancewet.”
Uit onderzoek is onlangs gebleken dat de EU-commissaris voor Binnenlandse Zaken zeer dicht bij lobbynetwerken staat die ook financiële belangen hebben bij het bevorderen van chatcontrole. Johansson had in het verleden ook de aandacht getrokken met valse informatie en misleidende uitspraken over chatcontrole .